Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Geleneksel Yapı TürleriKVK211124200
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Lisans Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimKültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü
Dersin KoordinatörüRabia Özakın
Dersi Veren(ler)Rabia Özakın
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıÖğrencilerin meslek yaşamları boyunca karşılaşacakları farklı uygarlıklara ve çeşitli dönemlere ait değişik işlevli yapıların mekan örgütlenme ilkeleri, mekan elemanları, plan, kütle ve cephe özellikleri açısından incelenerek geleneksel yapı kavramı ile yapı türlerinin tanıtılması amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriğiİnsan gereksinimleri, yapı yapma eylemi; Bizans, Anadolu Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemine ait geleneksel yapı türlerinin tanıtılması, işlev ve tiplendirilmesine ilişkin genel bilgiler, terminoloji, planlama özellikleri, mekan düzenleri, kütle ve cephe özellikleri, dönemsel özellikleri, seçilen bazı örnekler üzerinde değişik planlama özelliklerinin araştırılması; Dini yapılar; Külliyeler; Eğitim yapıları; Sosyal amaçlı yapılar; Mezar yapıları; Su yapıları: Konaklama ve ticaret yapıları; Askeri yapılar; Geleneksel ahşap ve kagir konutlar; Gezilerle İstanbul’da ki yapı türlerinin yerinde incelenmesi.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Türk Sanatı, Celal Esat Arseven, İstanbul, 1970.
  • A History of Ottoman Architecture, G. Goodwin, London, 1971.
  • Osmanlı Mimarisi, Doğan Kuban, YEM Yayınları, İstanbul, 2016.
  • Bizans Mimarisi, Cyril Mango, Ankara, 2006.
  • Selçuklu Çağında Anadolu Sanatı, Doğan Kuban, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2008.
  • Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, Doğan Hasol, YEM, İstanbul 1988.
  • Türk Sanatı I-II, Oktay Aslanapa, Kervan Yayınları, İstanbul, 1984.
  • Osmanlı Mimarisi, Oktay Aslanapa, İnkılap Yayınları, İstanbul, 2005.
  • Sinan Çağı Osmanlı İmparatorluğu’nda Mimari Kültür, Gülru Necipoğlu, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2013.
  • İstanbul’un Bizans Anıtları, John Freely, Ahmet S. Çakmak, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2005.
  • İstanbul Hamamları, Mehmet Nermi Haskan, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayınları, İstanbul, 1995.
  • Kendi Mekanının Arayışı İçinde Türk Evi, Önder Küçükerman, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayını, İstanbul,1991.
  • Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri, Reha Günay, YEM Yayın İstanbul, 1998.
  • Boğaziçi Yalıları (2 cilt), Sedat Hakkı Eldem, Vehbi Koç Vakfı Yayını, İstanbul,1993.
  • İstanbul’un Tarihsel Topografyası, Wolfang Müller-Wiener, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2002.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Farklı dönemlere ait yapı türlerini sınıflandırabilir.
  2. Geleneksel yapı türlerinin işlev, plan, kütle, cephe özelliklerini bilir.
  3. Malzeme, biçim ve dönem özelliklerini tanımlayabilir.
  4. Geleneksel yapıların mekânsal gelişim ve değişimlerini yorumlayabilir.
  5. Verilen ödevler ile inceleme, gözlem ve yorumlama becerisi kazanır.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-155555
PÇ-2-----
PÇ-3-----
PÇ-455-44
PÇ-555555
PÇ-6-----
PÇ-7--444
PÇ-8-----
PÇ-9-----
PÇ-1044444
PÇ-1144444
PÇ-12-----
PÇ-13-----

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Dersin tanımı, amaç ve kapsam, başarı koşullarının açıklanması, tanışma; İnsan gereksinimleri, yapılanma eylemleri, Bizans, Anadolu Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemine ait geleneksel yapıların işlev ve tiplendirilmesine ilişkin genel bilgiler.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
2Hristiyanlık litürjisi, ibadet gereksinimini karşılayacak ilk çözümler.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
3Bazilika ve daha geç kiliselerde işlevsel ögeler, mekan biçimlenişi, Bizans kiliseleri. İstanbul’dan seçilen bazı örnekler üzerinde plan tiplerinin incelenmesi.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
4İslam dininde ibadetle ilgili gereksinimler, ilk çözümler.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
5Klasik bir Osmanlı camisinde bulunan mekan elemanlarının tanıtılması.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
6Anadolu’da ki Büyük Selçuklu, Erken Türk Beylikleri, Anadolu Selçuklu, Geç Beylikler ve Osmanlı cami tipleri: Seçilen bazı örnekler üzerinde değişik cami tiplerinin mekan özellikleri.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
7Külliyeler: Planlama özellikleri, külliyeleri oluşturan yapılar, dönemsel özellikleri. Seçilen bazı örnekler üzerinde değişik planlama özelliklerinin incelenmesi.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Eğitim Amaçlı Yapılar: Mekan düzenleri, planlama özellikleri, kütle ve cephe özellikleri, tiplendirilmeleri, dönemsel özellikleri. Seçilen bazı örnekler üzerinde değişik yapı tiplerinin mekan özelliklerinin araştırılması.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
10Sosyal Amaçlı Yapılar: Mekan düzenleri, planlama özellikleri, kütle ve cephe özellikleri, tiplendirilmeleri, dönemsel özellikleri. Seçilen bazı örnekler üzerinde değişik yapı tiplerinin mekan özelliklerinin araştırılması.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
11Mezar Yapıları: Yapıların mekan düzenleri, planlama özellikleri, kütle ve cephe özellikleri, tiplendirilmeleri, dönemsel özellikleri. Seçilen bazı örnekler üzerinde değişik yapı tiplerinin mekan özelliklerinin araştırılması.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
12Su Yapıları: Yapıların mekan düzenleri, planlama özellikleri, kütle ve cephe özellikleri, tiplendirilmeleri, dönemsel özellikleri. Seçilen bazı örnekler üzerinde değişik yapı tiplerinin mekan özelliklerinin araştırılması.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
13Konaklama ve Ticaret Yapıları: yapıların mekan düzenleri, planlama özellikleri, kütle ve cephe özellikleri, tiplendirilmeleri, dönemsel özellikleri. Seçilen bazı örnekler üzerinde değişik yapı tiplerinin mekan özelliklerinin araştırılması.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
14Konaklama ve Ticaret Yapıları: yapıların mekan düzenleri, planlama özellikleri, kütle ve cephe özellikleri, tiplendirilmeleri, dönemsel özellikleri. Seçilen bazı örnekler üzerinde değişik yapı tiplerinin mekan özelliklerinin araştırılması.İlgili yayınlar, araştırma, gözlem
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım00
Laboratuar00
Uygulama00
Arazi Çalışması00
Derse Özgü Staj00
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği00
Ödev920
Sunum/Jüri00
Projeler00
Seminer/Workshop00
Ara Sınavlar140
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati132
Laboratuar00
Uygulama00
Arazi Çalışması00
Sınıf Dışı Ders Çalışması94
Derse Özgü Staj00
Ödev96
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği00
Projeler00
Sunum / Seminer00
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)15
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)15
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok