Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Türk evi ve korumasıMIM332224200
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Mimarlık Lisans Programı
Seçmeli @ Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Lisans Programı
Ders KategorisiGenel Kültür Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMimarlık Bölümü
Dersin KoordinatörüAyten Erdem
Dersi Veren(ler)Ayten Erdem
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıGünümüzde üretilmeyen ve hızla tahrip olan geleneksel evleri tanıtmak ve belgelenmelerini sağlamaktır.
Dersin İçeriğiTürk evi ile ilgili temel kaynakların tanıtılması, Türk evi kavramı, nitelikleri ve kökeni/ Türk evinin yayılma alanları ve Osmanlı konut mimarlığına genel bakış/ Türk evini oluşturan etkenler/ Türk evinin biçimsel gelişimi/ Türk evini oluşturan unsurlar; oda, sofa, eyvan/ Türk evini oluşturan unsurlar; servis mekanları; mutfak, merdiven, hamam, hela / Türk evinde katlara göre işlev dağılımı/ Türk evi plan tipleri/ Türk evi yapım sistemi/ Türk evi cephe özellikleri/ Türk evi korunma sorunları/ Ahşap yapıları koruma kriterleri/ Restorasyon uygulamalarına bir örnek- Gerze Yakup Ağa Konağı
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • A. Erdem, Göynük Tarihsel Siti Dini ve Sivil Mimarlık Ürünleri, Koruma Sorunları ve Yeni Yapılanma Koşulları YTÜ, FBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul,1997.
  • A. Erdem, Kula Tarihsel Sit, Sivil Mimarlık Örnekleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma, İDMMA, FBE, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1983.
  • D. Kuban, Türk Hayat’lı Evi, Ziraat Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 1993.
  • R. Günay, Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri, YEM Yayınları, İstanbul, 1999.
  • R. Günay, Elmalı ve Yöresel Mimarlığı, Ege Yayınları, İstanbul, 2008.
  • Ö. Küçükerman,Kendi Mekanının Arayışı içinde Türk Evi, Turing Otomobil Kurumu Yayınları, İstanbul, 1985.
  • S. H. Eldem, Türk Evi, Osmanlı Dönemi, Cilt I,II,III TAÇ Vakfı Yayınları, İstanbul, 1984-1987.
  • S.H.Eldem, Türk Evi Plan Tipleri, İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları,İstanbul,1968.
  • İlgili Araştırma Makaleleri
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Hayatlı Türk evi’nin genel özelliklerini öğrenmek
  2. Anadolu’daki geleneksel konutları bölgelerine göre gruplandırmayı öğrenmek
  3. Türk evlerini mimari özelliklerine dayanarak yüzyıllarına göre tanımlamayı öğrenmek
  4. Çadır kültürü ile Anadolu’daki yerel kültürlerin ve diğer faktörlerin Türk evine etkilerini öğrenmek
  5. Geleneksel üretim ve yaşama biçimlerinin Türk evine yansımasını öğrenmek
  6. Geleneksel konutların koruma sorunlarını öğrenmek
  7. Geleneksel konutlara müdahale ilkelerini öğrenmek
  8. Yeni tasarımlarda geleneksel unsurları kullanma becerisi kazanmak

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5DÖÇ-6DÖÇ-7DÖÇ-8

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Türk evi ile ilgili temel kaynakların tanıtılması, Osmanlı evi- Türk evi kavramları, Türk evi kökeni, çadır kültürü, Türklerden önce Anadolu’daki yerel konut kültürü, Türk evinin en erken örnekleri; hayatlı evler, Türk evi nitelikleri; özgün oda düzeni, özgün plan şeması, çok katlı yapılanma, özgün yapım sistemi ve çatı biçimi.NA
2Türk evinin yayılma alanları ve Osmanlı konut mimarlığına genel bakış/ bölgelere göre yapı yapma gelenekleri, Türk evi kapsamında Anadolu evlerinin coğrafi dağılımı, yerel ve dış etkiler taşıyan Anadolu evlerinin coğrafi dağılımı, en eski Türk evlerinin genel özellikleri ve bu evlerden örneklerNA
3Türk evini oluşturan etkenler: coğrafi etkenler (iklim, deprem durumu, yerel malzeme kullanımı, topografya),tarihi ve kültürel etkenler, sosyal etkenler (din, gelenek ve görenekler, aile yapısı,yaşam biçimi), teknolojik ve ekonomik etkenlerNA
4Türk evinin biçimsel gelişimi; Türk evinin gelişim dönemleri, birinci dönem evleri ve tasarım özellikleri, ikinci dönem evleri tasarım özellikleri, üçüncü dönem evleri ve tasarım özellikleri NA
5Türk evini oluşturan unsurlar; oda(konumu, işlevi, plan düzeni, çadır plan düzeni, oda-çadır arasındaki benzerlikler, farklılıklar, oda giriş biçimleri,kapılar,pencereler,ocaklar,tavanlar,dolaplar, yüklükler)sofa(konumu,işlevi,çeşitleri),eyvan (konumu,işlevi). NA
6Türk evini oluşturan unsurlar; eyvan (eyvan-sofa ayrım biçimleri, merdiven (yeri,biçimleri, yapım detayları)Türk evinde hizmet alanları; mutfak,hamam,hela mekanlarıNA
7Türk evinde katlara göre işlev dağılımı; zemin katın işlevleri, ara veya orta katın işlevleri, üst kat/esas katın işlevleri NA
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Türk evi plan tipleri; sofasız plan tipi, dış/açık sofalı plan tipi, iç /kapalı sofalı plan tipi/orta/merkezi/kapalı sofalı plan tipi NA
10Türk evi yapım sistemi; ahşap çatkı yöntemini kullanım nedenleri, ahşap çatkılı ev yapımında kullanılan malzemeler ( taş, ahşap, kerpiç, çamur harç, kireç harç, kiremit) temeller, duvarlar, döşemeler, çıkmalar, ahşap çatkı yapım sistemleri NA
11Türk evi cephe özellikleri; hayatlı evlerin erken örneklerinde cephe biçimlenişi, avlu ve sokak cepheleri arasındaki farklılıklar, 18. 19. ve 20.yy.yapılmış geleneksel evlerde cephe özellikleriNA
12Ara sınav / Konu tekrarıNA
13Ahşap yapıları koruma kriterleri; ahşap yapıların tahrip olma nedenleri, ahşap yapıların korunmasına ilişkin 1999-ICOMOS Meksika Tavsiyeleri (inceleme, saptama, belgeleme, müdahale biçimleri, onarım ilkeleri)NA
14Restorasyon uygulamalarına bir örnek; Gerze Yakup Ağa Konağı restorasyonu.NA
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım1010
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev110
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar240
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati132
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması123
Derse Özgü Staj
Ödev120
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)210
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)110
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok