Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Günışığı HesabıMIM680737.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiDoktora
Dersin TürüSeçmeli @ Mimarlık ABD Yapı Fiziği Doktora Programı
Seçmeli @ Mimarlık ABD Yapı Fiziği Yüksek Lisans Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMimarlık Bölümü
Dersin KoordinatörüRengin Ünver
Dersi Veren(ler)Rengin Ünver, Leyla Dokuzer Öztürk, Şensin Aydın Yağmur, Esra Küçükkılıç Özcan
Asistan(lar)ıAhmet Bircan Atmaca, Fatma Zoroğlu, Abdullah Umur Göksu
Dersin AmacıKapalı mekanlarda günışığının oluşturduğu aydınlık düzeyi ve dağılımının hesaplanmasında yararlanılan yöntemleri tanıtmak ve enerji korunumuna bağlı olarak gerekli aydınlığı sağlayacak pencere tasarım ilkelerini vermek
Dersin İçeriğiHacim içi gün ışığı niceliğini etkileyen etkenler; doğal ışık kaynaklarının özellikleri, referans gökler (açık gök, kapalı gök, ortalama gök vb.), günışığı aydınlık düzeyi hesaplarında kullanılan temel yöntemler, doğal aydınlatmada kullanılan bilgisayar programları, değişik engel ve gök koşulları için pencere tasarımına ilişkin uygulamalar.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Özgün ders notları
  • Aydınlı, S., Über Die Berechnung der zur Verfügung Stehenden Solar Energie und des Tageslichtes, 1981, Verein Deutscher Ingenieure VDI – Verlag GmbH Dusseldorf, Almanya, 1981.
  • Ünver, R., Düşey Pencereli Hacimlerde Yatay Düzlemdeki Doğal Aydınlığın Günışığı Çarpanına Bağlı Olarak Hesaplanması, YTÜ, No:176, 1984.
  • Ünver, R., Günışığının Hacim İçinde Oluşturduğu Aydınlığın Hesaplanması, YÜ Mim. Fak., Üniversite Yayın No. 208, Fak. Yayın No. MF-MİM 90.003, 1990.
  • CIE, Spatial Distribution of Daylight – Luminance Distributions of Various Reference Skies, CIE Publication No: 110, 1994.
  • CIE, Spatial Distribution of Daylight – CIE Standart Overcast Sky and Clear Sky, No: 5003 / E, 1996.
  • Baker, N., Fanchiotti, A., Daylighting in Architecture, James
  • Çelik, Ö., Hacim İçi Günışığı Dağılımına Göre Gök Koşullarının Karşılaştırılması, YTÜ, FBE, Y.L. Tezi, 2001.
  • Ünver, R., Yapı Dışı Engellerin Hacim İçi Günışığı Aydınlığına Etkisi: İstanbul Örneği, ISBN: 975-461-327-3, YTÜ.MF.YK-02.0658-MF.MİM-02.001, YTÜ Basım-Yayın Merkezi, 2002.
  • CIE, Tubular Daylight Guidance Systems, CIE No: 173, 2006.
  • Philips, D., Daylighting-Natural Lighting in Architecture, ISBN: 0 7506 6323 5, Elsevier, NY, 2004.
  • IESNA, The Lighting Handbook, 9. Edition, ISBN: 0-87995-150-8, New York, USA, 2000.
  • DIALux, Relux vb. aydınlatma programları.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Mimari tasarım sürecinde günışığından yararlanmaya yönelik olarak, kapalı mekanlarda doğal aydınlatma düzenlerine ilişkin kuramsal ve uygulamaya yönelik bilgileri kullanma becerisini kazanmak
  2. Çevre ve yapı performansının değerlendirilebilmesi için ölçme ve modelleme tekniklerinin bilinmesi, analiz edilmesi ve yorumlanması becerilerini elde etmek
  3. Yapı kabuğunun günışığı açısından tasarım ve uygulamalarının temel ilkeleri ile ilgili becerileri kazanmak
  4. Fizik ortam koşulları ile ilgili temel ölçütleri yerleşim, yapı ve hacim ölçeğinde değerlendirme, yorumlama ve yenilikçi yaklaşımla uygulama ilkeleri ortaya koyma becerisi kazanmak
  5. Farklı gök modellerine göre günışığı hesap yöntemlerine yönelik bilgi edinmek

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-1-----
PÇ-2-----
PÇ-3-----
PÇ-4-----
PÇ-5-----
PÇ-6-----
PÇ-7-----
PÇ-8-----
PÇ-9-----
PÇ-10-----
PÇ-11-----
PÇ-12-----

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Günışığı aydınlık düzeyi hesabında kullanılan ışık kaynakları ve özellikleriGünışığı Hesabı Ders Notu 1
2CIE tekdüze gök, CIE kapalı gök, CIE açık gök, ortalama gök vb. gök modelleriGünışığı Hesabı Ders Notu 2
3Değişik gök modellerine göre dış yatay aydınlık düzeyinin belirlenmesi Günışığı Hesabı Ders Notu 3
4CIE kapalı gök, CIE açık gök ve ortalama gök modellerine göre günışığı çarpanı ve bileşenleri Günışığı Hesabı Ders Notu 4
5Değişik gök modellerine göre günışığı aydınlık düzeyi hesap yöntemlerinin sınıflandırılması Günışığı Hesabı Ders Notu 5
6Günışığı aydınlığını hesaplamaya yönelik bilgisayar programlarının tanıtılması, örnek çözümler Günışığı Hesabı Ders Notu 6
7Düşey-yandan pencereli hacimlerde, çeşitli gök modellerine göre yatay ve düşey düzlemlerdeki aydınlık dağılımının bilgisayar ortamında belirlenmesi Günışığı Hesabı Ders Notu 7
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Yandan pencereli hacimlerde, çeşitli gök modellerine göre elde edilen yatay ve düşey düzlemlerdeki aydınlık dağılımlarının karşılaştırması, değerlendirmesi, sunum Günışığı Hesabı Ders Notu 1-7
10Gök ışıklığı olan (tepe pencereli) hacimlerde, çeşitli gök modellerine göre yatay ve düşey düzlemlerdeki aydınlık dağılımının bilgisayar ortamında belirlenmesiGünışığı Hesabı Ders Notu 1-7
11Tepe pencereli hacimlerde, çeşitli gök modellerine göre elde edilen yatay ve düşey düzlemlerdeki aydınlık dağılımlarının karşılaştırması, değerlendirmesi, sunum Günışığı Hesabı Ders Notu 1-7
12Saçak, balkon, ışık rafı gibi yapı elemanlarının hacim içindeki yatay ve düşey aydınlık düzey ve dağılımına etkisinin belirlenmesiGünışığı Hesabı Ders Notu 1-7
13Yapı dışı engellerin hacim içindeki yatay ve düşey aydınlık düzey ve dağılımına etkisinin belirlenmesiGünışığı Hesabı Ders Notu 8
14Yapı dışı engellerin hacim içindeki yatay ve düşey aydınlık düzey ve dağılımına etkisinin belirlenmesi, sunum Günışığı Hesabı Ders Notu 1-8
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri330
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar130
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati133
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması139
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer320
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)13
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)13
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok