| Ders Adı | Kodu | Yerel Kredi | AKTS | Ders (saat/hafta) | Uygulama (saat/hafta) | Laboratuar (saat/hafta) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Fiziksel Jeodezi | HRT3191 | 2 | 4 | 2 | 0 | 0 |
| Önkoşullar | Yok |
|---|
| Yarıyıl | Güz |
|---|
| Dersin Dili | Türkçe |
|---|---|
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu @ Harita Mühendisliği Lisans Programı |
| Ders Kategorisi | Temel Meslek Dersleri |
| Dersin Veriliş Şekli | Yüz yüze |
| Dersi Sunan Akademik Birim | Harita Mühendisliği Bölümü |
|---|---|
| Dersin Koordinatörü | CÜNEYT AYDIN |
| Dersi Veren(ler) | CÜNEYT AYDIN |
| Asistan(lar)ı |
| Dersin Amacı | Jeodezinin sorununun yalnızca fiziksel yeryüzü üzerinde ölçülen parametreler yardımıyla yeryuvarı elipsoidini belirlemek değil, bunun yanında yeryuvarının iç gravite alanını zamanın bir fonksiyonu olarak belirlemek olduğunu vurgulayarak bu problemin geometrik (yeryuvarının biçimi) ve fiziksel (gravite alanı) boyutlarını birleştiren kuramı vermek. |
|---|---|
| Dersin İçeriği | Potansiyel kuramının temelleri; Yeryuvarının ölçüsünün geometrik yöntemleri, jeodezik koordinat sistemleri, astronomik jeodezi, astro-jeodezik yöntemler ile jeoitin belirlenmesi, çekül sapmalarının sıklaştırılması, elipsoidin belirlenmesi; Yeryuvarının ve yer ağırlık alanının gravimetrik belirlenmesi, Birinci yaklaşıklı yeryüzü, yükseklik anomalisi, fiziksel jeodezinin temel denklemi, Stokes formülü, gravimetrik çekül sapması. |
| Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar |
|
| Opsiyonel Program Bileşenleri | Yok |
Ders Öğrenim Çıktıları
- PÇ-1.1) Öğrenciler yerin gravite alanını küresel harmonik açınım biçiminde tarif eder.
- PÇ-2.1) Yerin şeklini gravite eşitliklerini kullanarak tanımlar.
- PÇ-2.1) Yüksekliği gravite alanının bir fonksiyonu olarak ele alır ve yüksekliğin tarifini yapar.
- PÇ-2.1) Jeopotansiyel yükseklikten herhangi bir sistemdeki yüksekliğe geçer.
- PÇ-2.1) Nivelman işlemine dinamik ve ortometrik düzeltmeler getirerek, ortometrik yükseklik hesaplar.
- PÇ-2.2) Global gravite alanı modelleri ile çalışarak, gravite anomalisi, gravite bozukluğu, jeoit yüksekliği vb. jeopotansiyel büyüklükleri mekansal alanda gözler.
- PÇ-2.1) Gravimetrik ve astrojeodezik yöntemle jeoit yüksekliği ve farkını elde eder.
- PÇ-2.2) Jeoit belirleme yöntemlerini bir bütün olarak ele alır ve geometrik yöntemle yerel ölçekte jeoit belirleme işlemini yapar.
Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi
| DÖÇ-1 | DÖÇ-2 | DÖÇ-3 | DÖÇ-4 | DÖÇ-5 | DÖÇ-6 | DÖÇ-7 | DÖÇ-8 |
Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Jeodezinin tanımı ve bölümlendirilmesi, Jeodezinin sorunu, Newton çekim yasası, Çekim kuvvetinin vektörel gösterilişi | Ders notları |
| 2 | Yeryuvarının gerçek gravite alanı, potansiyel kavramı, Dolu bir cismin potansiyel fonksiyonu, Laplace denklemi | Ders notları |
| 3 | Yeryuvarının gerçek gravite potansiyeli, Jeopotansiyel yüzeyler ve çekül eğrileri, Normal gravite alanı | Ders notları |
| 4 | Doğal ve model ortak (dik ve eğri) koordinat sistemleri, Doğal yerel ve model yerel (dik ve kutupsal) koordinat sistemleri | Ders notları |
| 5 | Astronomik jeodezinin konusu, Astro-jeodezik çekül sapması ve hesabı, Yatay açıların elipsoit yüzeyine indirgenmesi | Ders notları |
| 6 | Ölçülen uzunlukların elipsoit yüzeyine indirgenmesi, Başucu uzaklığının elipsoit normaline indirgenmesi ve trigonometrik yükseklik belirlemesi, Jeoit belirleme yöntemleri | Ders notları |
| 7 | Astro jeodezik yöntemler ile jeoitin belirlenmesi (astronomik nivelman), Çekül sapmalarının interpolasyon yöntemleri, Başucu açısı ölçümleri ile sıklaştırma, Torsiyon terazisi, Gravimetrik yöntem (Astro-gravimetrik nivelman) | Ders notları |
| 8 | Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı | |
| 9 | Topoğrafik izostatik interpolasyon, Astro-jeodezik sistemlerin yöneltilmesi ve elipsoitin belirlenmesi | Ders notları |
| 10 | İki nokta arasındaki uzaklığın tersinin seriye açılması (Legendre polinomları), Laplace denkleminin küresel koordinatlar ile İfadesi ve çözümü Küresel fonksiyonların tanımı, Laplace küresel fonksiyonları, Legendre küresel fonksiyonları, Potansiyel kuramının sınır-değer problemleri | Ders notları |
| 11 | Nivo sferoidi, Birinci yaklaşıklıklı yer yüzeyi (Tellüroit), Yükseklik anomalileri | Ders notları |
| 12 | Fiziksel jeodezinin temel denklemi | Ders notları |
| 13 | Stokes integral formülü, Gravimetrik çekül sapması (Vening Meinesz integral formülü) / Ara Sınav 2 | Ders notları |
| 14 | Ağırlık ivmesinin indirgemesi, Serbest hava indirgemesi, Yükseklik kavramı ve bilimsel yükseklikler | Ders notları |
| 15 | Final |
Değerlendirme Sistemi
| Etkinlikler | Sayı | Katkı Payı |
|---|---|---|
| Devam/Katılım | ||
| Laboratuar | ||
| Uygulama | ||
| Arazi Çalışması | ||
| Derse Özgü Staj | ||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | ||
| Ödev | ||
| Sunum/Jüri | ||
| Projeler | ||
| Seminer/Workshop | ||
| Ara Sınavlar | 2 | 60 |
| Final | 1 | 40 |
| Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı | ||
| Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı | ||
| TOPLAM | 100 | |
AKTS İşyükü Tablosu
| Etkinlikler | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İşyükü |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 13 | 2 | |
| Laboratuar | |||
| Uygulama | |||
| Arazi Çalışması | |||
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 13 | 3 | |
| Derse Özgü Staj | |||
| Ödev | |||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | |||
| Projeler | |||
| Sunum / Seminer | |||
| Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 20 | |
| Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 20 | |
| Toplam İşyükü : | |||
| Toplam İşyükü / 30(s) : | |||
| AKTS Kredisi : | |||
| Diğer Notlar | Yok |
|---|
