Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Türk Tiyatro Tarihi YLTDE521637.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılBahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiYüksek Lisans
Dersin TürüSeçmeli @ Türk Dili ve Edebiyatı ABD Türk Edebiyatı Tezli Yüksek Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimTürk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüDidem Ardali Büyükarman
Dersi Veren(ler)Didem Ardali Büyükarman, Ali Yıldız, Yakup Çelik
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıModern Türk Tiyatrosunun ilk örneği Şair Evlenmesi'nden başlayarak Türk tiyatrosundaki başlıca eserleri ve bu eserlerin yazarlarını öğretmek; eserlerin genel içeriğinden bahsetmek ve tiyatro tarihi açısından önemleri üzerinde durmak; yapılan örnek metin okumalarıyla öğrenilenlerin daha kalıcı olmasını sağlamak.
Dersin İçeriğiArsitoteles’in Poetika adlı kitabında ortaya koyduğu görüşleri verildikten sonra, Geleneksel Türk Tiyatrosu, Batı etkisiyle Gelişen Türk Tiyatrosu, Çağdaş Türk Tiyatrosu, oyunlardan örneklerle işlenecektir. (meddah, ortaoyunu, karagöz, Şinasi ve Şair Evlenmesi, Komediler: Moliere adaptasyonları ve Ahmet Vefik Paşa, Namık Kemal ve Abdülhak Hamid tiyatrosu, Muhsin Ertuğrul ve Darülbedayi, 1940-1950 arası: Türk tiyatrosunda yazarlık., Türk tiyatrosunda uyanışlar: 1950-1960. Melih Cevdet Anday, Turgut Özakman, Oktay Rıfat, Refik Erduran ve Nazım Hikmet ve son dönem tiyatro oyunları ve yazarları)
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Niyazi Akı, Türk Tiyatro Edebiyatı Tarihi, Dergah Yayınları, İstanbul 1989.
  • Metin And, Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosu, 3. baskı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara 1983.
  • Aristoteles, Poetika, Çeviren: Samih Rıfat, K Kitaplığı, İstanbul 2003.
  • Ayşegül Yüksel, Yapısalcılık ve Bir Uygulama: Melih Cevdet Anday Tiyatrosu, Gündoğan Yayınları, İstanbul 1995.
  • Özdemir Nutku, Dünya Tiyatrosu Tarihi I-II, Mitos/Boyut Yayınları, İstanbul 2000.
  • Sevda Şener, Gelişme Sürecinde Türk Tiyatrosu, Alkım Yayınevi, İstanbul 2003.
  • Alemdar Yalçın, II. Meşrutiyet'te Tiyatro Edebiyatı Tarihi, 2.bsk Akçağ Yayınları, Ankara 2002.
  • Metin And, Tanzimat ve İstibdat Döneminde Türk Tiyatrosu, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara 1972.
  • Metin And, Geleneksel Türk Tiyatrosu, İnkilap Kitabevi, İstanbul 1985.
  • Gıyasettin Aytaş, Tanzimat'ta Tiyatro Anlayışı, Akçağ Yayınları, Ankara 2002.
  • Metin And, Osmanlı Tiyatrosu, Dost Yayınları, Ankara 1999.
  • Uğur Akıncı, Kalemden Sahneye 1.cilt , YGS Yayınları, İstanbul 2003.
  • Özlem Belkıs, Kalemden Sahneye 2.cilt, YGS Yayınları, İstanbul 2003.
  • Yavuz Pekman, Çağdaş Tiyatromuzda Geleneksellik, Mitos/Boyut Yayınları, İstanbul 2002.
  • Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosu Eleştiriri Seçkisi I-II, Tiyatro Eleştirmenleri Birliği, Kültür Bakanlığı, Ankara 1994.
  • Sevinç Sokullu, Türk Tiyatrosunda Komedyanın Evrimi, 3.bsk. Kültür Bakanlığı, Ankara 1997.
  • Ayşegül Yüksel, Haldun Taner Tiyatrosu, Bilgi Yayınevi, Ankara 1986.
  • Ayşegül Yüksel, "Türk Tiyatro Eleştirisinde Temel Boyutlar.", Çağdaş Türk Yazını, Derleyen; Zehra İpşiroğlu, Adam Yayınları, İstanbul 2001. s.150-167.
  • Ayşegül Yüksel, Çağdaş Türk Tiyatrosunda On Yazar, Mitos/Boyut Yayınları, İstanbul 1997.
  • Özgür Başat, "Tiyatro Eleştirisi ve Tiyatro Eleştirmeni Olarak Özdemir Nutku", Yeni Olgu, C. 1, S. 6, Eylül 1981, s. 34-50; C. 1, S. 7, Ekim 1981, s. 32-35; C.1, S. 8, Kasım 1981, s. 34-36.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler, Geleneksel Türk Tiyatrosu türleri hakkında bilgi edinir.
  2. Tanzimat’tan itibaren tiyatro türünün inceliklerini öğrenir.
  3. Mekân, seyirci, oyun, oyun yazarı, diksiyon, oyuncu problemleri hakkında bilgi edinir.
  4. Meşrutiyet dönemi oyun yazarları, oyuncuları ve oyunları hakkında bilgi edinir.
  5. Cumhuriyet dönemi tiyatro yazarları hakkında bilgi edinir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-1-----
PÇ-2-----
PÇ-3-----
PÇ-4-----
PÇ-5-----
PÇ-6-----
PÇ-7-----
PÇ-8-----
PÇ-9-----
PÇ-10-----
PÇ-11-----

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Tiyatronun tanımı ve ortaya çıkışı, Arsitoteles'in Poetika adlı kitabında ortaya koyduğu görüşleri işlenecektir.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
2Geleneksel Türk tiyatrosu; meddah, ortaoyunu, karagöz işlenecektir.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
3İstanbul'da ilk piyesler, tiyatro sahneleri ve ilk temsiller işlenecektir.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
4Şinasi ve Şair Evlenmesi'nin Türk tiyatrosundaki önemi işlenecektir.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
5Komediler: Moliere adaptasyonları ve Ahmet Vefik Paşa işlenecektir.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
6Trajediler, tarihî dramlar ve Namık Kemal'in "Celal Mukaddimesi"nde ortaya koyduğu tiyatro görüşleri işlenecektir.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
7Romantik dramlar ve Abdülhak Hamid'de Shakespeare etkileri işlenecektir.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
8Ara Sınav 1
9Melodramlar ve halk dramları ve döneminde halk tarafından tutulmasının nedenleri işlenecektir.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
10II. Meşrutiyet ve sonrası tiyatro düşüncesi; Osmanlının son döneminde ortaya çıkan; Osmanlıcılık, Türkçülük İslamcılık, Batıcılık fikirlerinin tiyatroya yansıması işlenecektir.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
11Muhsin Ertuğrul ve Darülbedayi anlatılacaktır.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
121940-1950 arası: Türk tiyatrosunda yazarlık; Reşat Nuri Güntekin'in tiyatro anlayışı, Rey kardeşlerin oyunları, Ahmet Muhip Dıranas, Cevat Fehmi Başkut, Sabahattin Kudret Aksal, Ahmet Kutsi Tecer işlenecektir.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
13Türk tiyatrosunda uyanışlar: 1950-1960. Melih Cevdet Anday, Turgut Özakman, Oktay Rıfat, Refik Erduran ve Nazım Hikmet üzerinde durulacaktır.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
14Olgunluk yılları: 1960 ve sonrası; Haldun Taner, Turan Oflazoğlu, Orhan Asena, Sermet Çağan, Necati Cumalı, Oğuz Atay, Aziz Nesin, Güngör Dilmen üzerinde durulacaktır.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
15Son dönem Türk tiyatrosu: Memet Baydur, Özen Yula. Yönetmen tiyatrosu gözden geçirilecektir.Konuyla ilgili kaynakların araştırılması
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev140
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar
Final160
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati133
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması139
Derse Özgü Staj
Ödev120
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)120
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)130
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok