| Ders Adı | Kodu | Yerel Kredi | AKTS | Ders (saat/hafta) | Uygulama (saat/hafta) | Laboratuar (saat/hafta) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Gürültü Kontrolü | CEV4632 | 2 | 4 | 2 | 0 | 0 |
| Önkoşullar | Yok |
|---|
| Yarıyıl | Bahar |
|---|
| Dersin Dili | Türkçe |
|---|---|
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli @ Çevre Mühendisliği Lisans Programı (%30 İngilizce) |
| Ders Kategorisi | Temel Meslek Dersleri |
| Dersin Veriliş Şekli | Yüz yüze |
| Dersi Sunan Akademik Birim | Çevre Mühendisliği Bölümü |
|---|---|
| Dersin Koordinatörü | Yaşar AVŞAR |
| Dersi Veren(ler) | Yaşar AVŞAR |
| Asistan(lar)ı |
| Dersin Amacı | Sesin temel akustik özelliklerinin yanı sıra titreşim ve gürültü ile ilgili temel kavramların verilmesi, sahada gürültü ölçümü yapılması ve gürültü kontrolü konusunda teorik ve pratik bilimsel verileri mevcut mevzuata göre öğrencilere aktarım amaçlamaktadır. |
|---|---|
| Dersin İçeriği | Akustik temel bilgileri: Temel ses parametreleri, Sesin oluşumu, kaynakları, yayılması, yansıması, yutulması, ses düzeyi, Sesin frekans özelliklerinin incelenmesi (oktav bant analizleri), Sesin kaynak türlerine göre yayılımı, Ses düzeyinin tanımı, Seslerin toplanması ve çıkarılmasında matematiksel işlemler, Sesin ağırlık şebekelerinin tanıtılması (A, B, C ağırlıklar), Titreşim, titreşim oluşumu ve genel titreşim parametreleri, Titreşim kaynakları ve özellikleri, Titreşim ölçümleri, frekans analizleri ve örnek uygulamalar, Titreşim ölçümünde kullanılan ekipmanlar ve kalibrasyonları,. Titreşimin insanlar ve yapılar üzerindeki olumsuz etkileri (genel), TS ISO 4866: Mekanik Titreşim ve Şok- Binaların Titreşim-Titreşimin Ölçülmesi ve Binalara Etkilerinin Değerlendirilmesi konulu standardı ile TS 10354:Madencilik-Hava Şoku ve Yer Titreşim Ölçümü Standardının açıklanması, Gürültünün tarifi ve gürültünün insan üzerindeki fiziksel ve psikolojik etkileri, işitme odyolojisi, Çevre gürültüsü kavramı, tanımı ve konuyla ilgili mevzuatların incelenmesi, Gürültü ölçümü ve konuyla ilgili standartların incelenmesi TS 9315, ISO 1996-1 ve 2, TS ISO 9613-1 ve 2, TS 9798 (ISO 1996-2), TS 13474, Gürültü ölçüm cihazlarının tanıtılması, kalibrasyon cihazlarının tanıtılması, Alan ölçümleri: bina içi ve bina dışı gürültü ölçümlerinin gerçekleştirilmesi, ölçüm sonuçlarının incelenmesi ve analizi, belirsizlik hesaplarının yapılması, raporlanması ve ilgili mevzuatlara göre değerlendirilmesi, Gürültü kontrolü: Kaynakta, ortamda ve alıcıda kontrol Gürültü kontrolü: Kaynakta, ortamda ve alıcıda kontrol |
| Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar |
|
| Opsiyonel Program Bileşenleri | Yok |
Ders Öğrenim Çıktıları
- Gürültü, titreşim, işitme sağlığı ve gürültü azaltma ve yalıtımı konularında bilgiler kazanır,
- Yürürlükteki yönetmeliklere uygun biçimde gürültü değerlerinin belirlenmesi, yorumlanması ve raporlanması becerileri kazanır,
- Gürültü ölçüm teknikleri öğrenilir,
- Örnek vakalar üzerinde mühendislik yaklaşımlarının geliştirilerek değerlendirme yapabilme becerisi kazanılır,
- Gürültü ölçümlerinde (kapalı ve açık alanlar) gerekli standartların kullanımının sağlanarak ölçüm teknikleri öğrenilir ve gürültü ile ilgili şikayetleri değerlendirme, denetim ve idari yaptırım uygulama konusunda tecrübe kazanılır.
Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi
| DÖÇ-1 | DÖÇ-2 | DÖÇ-3 | DÖÇ-4 | DÖÇ-5 | |
| PÇ-1 | - | - | - | - | - |
| PÇ-2 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| PÇ-3 | - | - | - | - | - |
| PÇ-4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| PÇ-5 | - | - | - | - | - |
| PÇ-6 | - | - | - | - | - |
| PÇ-7 | - | - | - | - | - |
| PÇ-8 | - | - | - | - | - |
| PÇ-9 | - | - | - | - | - |
| PÇ-10 | - | - | - | - | - |
| PÇ-11 | - | - | - | - | - |
| PÇ-12 | - | - | - | - | - |
| PÇ-13 | - | - | - | - | - |
| PÇ-14 | - | - | - | - | - |
| PÇ-15 | - | - | - | - | - |
| PÇ-16 | - | - | - | - | - |
| PÇ-17 | - | - | - | - | - |
| PÇ-18 | - | - | - | - | - |
| PÇ-19 | - | - | - | - | - |
| PÇ-20 | - | - | - | - | - |
| PÇ-21 | - | - | - | - | - |
| PÇ-22 | - | - | - | - | - |
| PÇ-23 | - | - | - | - | - |
| PÇ-24 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| PÇ-25 | - | - | - | - | - |
| PÇ-26 | - | - | - | - | - |
| PÇ-27 | - | - | - | - | - |
| PÇ-28 | - | - | - | - | - |
| PÇ-29 | - | - | - | - | - |
| PÇ-30 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Temel ses parametreleri (dalga boyu, frekans, periyot, genlik, yayılma hızı, ses gücü, ses basıncı, karesel ortalama ya da rms değeri vb.) | İlgili Kaynak |
| 2 | Sesin oluşumu, kaynakları, yayılması, yansıması, yutulması, ses düzeyi | İlgili Kaynak |
| 3 | Sesin kaynak türlerine göre yayılımı esnasında ses basınç düzeyindeki azalımlar ve konuyla ilgili, uygulamalar (uzaklık azaltımı, havanın yutuculuğu, meteorolojik faktörler) | İlgili Kaynak |
| 4 | Seslerin toplanması ve çıkarılmasında matematiksel işlemler, uygulamalar | İlgili Kaynak |
| 5 | Gürültünün tarifi ve gürültünün insan üzerindeki fiziksel ve psikolojik etkileri, işitme odyolojisi ve algılama (kulak ve işitme aralığı, ses yüksekliği kavramı, maskeleme olayı) | İlgili Kaynak |
| 6 | Çevre gürültüsü kavramı, tanımı, örnek çalışmalar ve konuyla ilgili mevzuatların incelenmesi | İlgili Kaynak |
| 7 | Gürültü ölçümü ve konuyla ilgili standartların incelenmesi TS 9315, ISO 1996-1 ve 2, TS ISO 9613-1 ve 2, TS 13474 | İlgili Kaynak |
| 8 | Ara Sınav 1 | |
| 9 | Gürültünün spektral çözümlemesi: arı ses, periyodik ve karmaşık sesler, frekans analizi, bant geçirim filtreleri, frekans çözümleyicileri, oktav ve 1/3 oktav bantlarda frekans analizleri ve örnek uygulamalar. Gürültünün zamansal değişimi ve istatistiksel analizler, gürültüye maruziyet ve bu konularda örnek uygulamalar | İlgili Kaynak |
| 10 | Titreşim, titreşim oluşumu ve genel titreşim parametreleri, Titreşim kaynakları ve özellikleri, Titreşim ölçümleri, frekans analizleri ve örnek uygulamalar, Titreşim ölçümünde kullanılan ekipmanlar ve kalibrasyonları,. Titreşimin insanlar ve yapılar üzerindeki olumsuz etkileri (genel), TS ISO 4866: Mekanik Titreşim ve Şok- Binaların Titreşim-Titreşimin Ölçülmesi ve Binalara Etkilerinin Değerlendirilmesi konulu standardı ile TS 10354:Madencilik-Hava Şoku ve Yer Titreşim Ölçümü Standardının açıkla | İlgili Kaynak |
| 11 | Ölçümlerde kullanılan ağırlık şebekeleri (A, B ve C ağırlıklar, eş yükseklik eğrileri, frekans ağırlıklanma biçimleri ve örnek uygulamalar | İlgili Kaynak |
| 12 | Gürültü göstergeleri: Eşdeğer ses düzeyi, Gündüz - Akşam - Gece Ses Düzeyleri ve Ses etkilenim Düzeyi aralarındaki ilişkiler ve örnek uygulamalar. Titreşimkşam - Gece Ses Düzeyleri ve Ses etkilenim Düzeyi aralarındaki ilişkiler ve örnek uygulamalar. | İlgili Kaynak |
| 13 | Alan ölçümleri: bina içi ve bina dışı gürültü ölçümlerinin gerçekleştirilmesi, ölçüm sonuçlarının incelenmesi, analizi, belirsizlik hesaplarının yapılması, raporlanması ve ilgili mevzuatlara göre değerlendirilmesi, Gürültü kontrolü: Kaynakta, ortamda ve alıcıda kontrol | İlgili Kaynak |
| 14 | Gürültü kontrolü: Kaynakta, ortamda ve alıcıda kontrol | İlgili Kaynak |
| 15 | Gürültü kontrolü: Kaynakta, ortamda ve alıcıda kontrol | İlgili Kaynak |
| 16 | Final |
Değerlendirme Sistemi
| Etkinlikler | Sayı | Katkı Payı |
|---|---|---|
| Devam/Katılım | ||
| Laboratuar | ||
| Uygulama | ||
| Arazi Çalışması | 1 | 0 |
| Derse Özgü Staj | ||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | ||
| Ödev | 4 | 30 |
| Sunum/Jüri | ||
| Projeler | ||
| Seminer/Workshop | ||
| Ara Sınavlar | 1 | 30 |
| Final | 1 | 40 |
| Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı | ||
| Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı | ||
| TOPLAM | 100 | |
AKTS İşyükü Tablosu
| Etkinlikler | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İşyükü |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 14 | 2 | |
| Laboratuar | |||
| Uygulama | |||
| Arazi Çalışması | 1 | 2 | |
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 14 | 6 | |
| Derse Özgü Staj | |||
| Ödev | |||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | |||
| Projeler | |||
| Sunum / Seminer | |||
| Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 2 | |
| Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 2 | |
| Toplam İşyükü : | |||
| Toplam İşyükü / 30(s) : | |||
| AKTS Kredisi : | |||
| Diğer Notlar | Yok |
|---|
