Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Radyasyon ve EkolojiFIZ112635300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Fizik Lisans Programı (%30 İngilizce)
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimFizik Bölümü
Dersin KoordinatörüMehmet Kılıç
Dersi Veren(ler)Mehmet Kılıç
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıRadyasyon ve Ekoloji dersi, öğrencilerin radyasyonun çevresel etkilerini anlamalarını ve çevrenin korunması için gerekli bilgi, beceri ve farkındalığı kazanmalarını amaçlamaktadır. Ders, radyasyonun temel prensiplerini ve radyoaktif bozunma süreçlerini ele alarak çevresel radyonüklitlerin taşınması, dağılımı ve biyolojik sistemlere etkileri konusunda derinlemesine bir anlayış sunar. Ayrıca, çevresel radyoaktivitenin izlenmesi, matematiksel modelleme, radyolojik risk değerlendirmesi ve sonuçların etkili bir şekilde iletilmesi konularında yetkinlik kazandırmayı hedefler. Etik ve mesleki sorumluluklarla birlikte düzenleyici çerçevelerin tanıtımı sayesinde öğrenciler, radyoekolojinin çevre koruma ve sürdürülebilirlik açısından önemini kavrayarak, bilimsel ve profesyonel sorumluluk bilinci geliştirirler.
Dersin İçeriğiRadyasyon ve ekoloji dersi, alanın tanımı, kapsamı ve tarihsel dönüm noktalarının araştırılmasıyla başlar ve çevrenin korunmasının önemi vurgulanır. Radyasyon ve radyoaktif bozunmanın temel prensipleri, bozunma zincirlerinin ve yaygın radyonüklitlerin özelliklerinin anlaşılmasına odaklanılır. Radyonüklitlerin çevresel taşınması, hava, su ve topraktaki dağılımı ve göç dahil olmak üzere, bu süreçlere etki eden faktörler incelenir.Radyonüklidlerin biyolojik alımı bitki ve hayvanlardaki mekanizmalarla birlikte ele alınır ve besin zincirlerindeki biyobirikim ve biyobüyüme analiz edilir. Çevresel radyoaktivitenin izlenmesine yönelik teknikler tanıtılır. Radyoekolojide matematiksel modelleme öğretilir. Değerlendirme sonuçlarının etkili bir şekilde iletilmesinin önemi vurgulanarak; radyolojik risk değerlendirmesinin ilke ve yöntemleri öğretilir. Ayrıca, radyoekolojideki düzenleyici çerçeveler ve standartlar tanıtılarak; çevrenin korunmasına ilişkin etik ve mesleki sorumluluklar tartışılır.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • "Radioecology: Sources abd Consequences of Ionising Radiation in The Environment (Cambridge Environmental Chemistry Series)" by R.J. Pentreath, 1st edition, Cambridge University Press, 2021.
  • “Radioecology: Radiation Dynamics, Impact and Future”, by M. Oates, Syrawood Publishing House, 1st edition, 2023
  • "Equidosimetry:Ecological Standardization and Equidosimetry for Radioecology and Environmental Ecology" (NATO Security through Science Series, Series C: Environmantal Security – Vol. 2) by F. Brechignac, G. Desmet ,Springer, 2005.
  • “Radioecology: Nuclear Energy and the Environment. Vol.1”. by F. W. Whicker, V. Schultz, CRC Press. 1982.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Radyoekolojinin tanımını, kapsamını ve çevresel sürdürülebilirliğe olan katkısını açıklar.
  2. Radyonüklitlerin hava, su ve toprakta hareketini, dağılımını ve çevre üzerindeki etkilerini analiz eder.
  3. Radyonüklitlerin bitki ve hayvanlar tarafından alım mekanizmalarını ve besin zincirlerindeki biyobirikim süreçlerini kavrar.
  4. Çevresel radyoaktivitenin izlenmesinde kullanılan teknikleri kavrar ve radyoekolojik risk değerlendirme yöntemlerini uygular.
  5. Çernobil ve benzeri nükleer kazaların ekosistem üzerindeki etkilerini kavrar ve radyoekolojinin iklim değişikliği ve diğer çevresel zorluklar açısından gelecekteki potansiyelini değerlendirir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-1-----
PÇ-2-----
PÇ-3-----
PÇ-4-----
PÇ-5-----
PÇ-6-----
PÇ-7-----
PÇ-8-----
PÇ-9-----
PÇ-10-----
PÇ-11-----
PÇ-12-----
PÇ-13-----
PÇ-14-----
PÇ-15-----
PÇ-16-----
PÇ-17-----
PÇ-18-----
PÇ-19-----
PÇ-20-----
PÇ-21-----
PÇ-22-----
PÇ-23-----
PÇ-24-----
PÇ-25-----
PÇ-26-----
PÇ-27-----
PÇ-28-----

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Radyoekolojinin Tanımı ve Kapsamı Çevre Korumada Radyoekolojinin Önemi
2Radyoekolojik Araştırmalarda Tarihsel Gelişim ve Kilometre Taşları
3Radyasyonun Temel Prensipleri Radyoaktif Bozunma ve Bozunma Zincirleri
4Ortak Radyonüklitlerin ve Kaynakların Özellikleri Radyoaktif Bozunmanın Ölçümü
5Radyonüklidlerin Havada Dağılımı ve Göçü Radyonüklitlerin Suda Dağılımı ve Göçü
6Radyonüklidlerin Toprakta Dağılımı ve Göçü Vaka Çalışması Tartışması: Çernobil Nükleer Felaketi
7Bitkiler Tarafından Radyonüklid Alım Mekanizmaları
8Ara Sınav 1
9Hayvanlar Tarafından Radyonüklit Alım Mekanizmaları Besin Zincirlerinde Biyobirikim ve Biyomagnifikasyon
10Çevresel Radyoaktiviteyi İzleme Teknikleri Radyoekolojide Matematiksel Modellemeye Giriş
11Radyoekolojik İzleme Teknikleri
12Risk Değerlendirme İlkeleri ve Yöntemleri Karşılaştırmalı Risk Değerlendirmesi Radyoekolojide Risk İletişimi
13Nükleer Kazaların Ekosistemlere Etkisi Radyoekoloji ve İklim Değişikliği
14Radyoekolojik Araştırmalarda Gelecekteki Yönelimler ve Zorluklar
15Öğrenci sunumları
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri130
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar130
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması142
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer130
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)120
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)115
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok