| Ders Adı | Kodu | Yerel Kredi | AKTS | Ders (saat/hafta) | Uygulama (saat/hafta) | Laboratuar (saat/hafta) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Osmanlı İmparatorluğundan Cumhuriyete Savaş ve Toplum | ATA5183 | 3 | 7.5 | 3 | 0 | 0 |
| Önkoşullar | Yok |
|---|
| Yarıyıl | Güz, Bahar |
|---|
| Dersin Dili | Türkçe |
|---|---|
| Dersin Seviyesi | Yüksek Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli @ Atatürk İlk. ve İnk. Tar. ABD Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Tezli Yüksek Lisans Programı |
| Ders Kategorisi | Uzmanlık/Alan Dersleri |
| Dersin Veriliş Şekli | Yüz yüze |
| Dersi Sunan Akademik Birim | Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölümü |
|---|---|
| Dersin Koordinatörü | Fatma Gül Demirel |
| Dersi Veren(ler) | Mehmet Beşikçi |
| Asistan(lar)ı |
| Dersin Amacı | Son dönem Osmanlı İmparatorluğu’ndan erken dönem Türkiye Cumhuriyeti’ne uzanan süreçte savaşlarla toplumsal değişim arasındaki etkileşimi analiz etmek ve Türk modernleşmesi sürecinde askeri boyutla sosyal ve iktisadi boyut arasındaki ilişkiyi orataya koymak, bu alanlar arasında interdisipliner bir sentez geliştirmek. |
|---|---|
| Dersin İçeriği | Bu ders, 18. yüzyıl sonu - 19. yüzyıl başından Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarına kadar uzanan dönemdeki toplumsal değişim ve modernleşme süreçlerini anlamak için, bu dönem içerisinde cereyan eden savaşların askeri-sosyal-iktisadi ve kültürel boyutlarının mutlaka hesaba katılması gerektiği tespitinden hareket etmektedir. Bu bağlamda, 19. yüzyıl Osmanlı-Rus Savaşları (bilhassa Kırım Harbi, 1853-55 ve 93 Harbi, 1877-78), Osmanlı-Yunan Savaşı (1897), Trablusgarb Savaşı (1911-12), Balkan Savaşları (1912-13), Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) ve Kurtuluş Savaşı (1919-22), askeri tarih ve sosyal tarih perspektiflerinin sentezi içerisinde incelenecektir. |
| Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar |
|
| Opsiyonel Program Bileşenleri | Yok |
Ders Öğrenim Çıktıları
- Öğrenciler yakın Türk tarihinde sosyal değişim ve modernleşme ile savaşlar arasındaki ilişkiyi daha iyi anlayacak.
- Öğrenciler askeri tarih perspektifiyle sosyal tarih perspektifini harmanlayarak, yakın tarihimizin askeri boyutlarına daha geniş bir tarihsel perspektiften bakmayı öğrenecek.
- Öğrenciler son dönem Osmanlı-Türk savaşlarının toplumsal yaşama etkilerini analiz edecek.
- Öğrenciler, Türk modernleşmesi sürecinde atılan siyasi ve iktisadi adımlar üzerinde savaşların nasıl etki ettiğini anlayacak.
- Öğrenciler Osmanlı askeri tarihi üzerine son yıllarda yazılmış yeni çalışmalarla tanışıklık sağlayacak.
Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi
| DÖÇ-1 | DÖÇ-2 | DÖÇ-3 | DÖÇ-4 | DÖÇ-5 |
Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Giriş: Askeri Tarih alanında son gelişmeler ve Yeni Askeri Tarih ekolü; Türk yakın tarihini anlamada askeri tarihin önemi | Cevat Şayin (der.), Osmanlı Askeri Tarihini Araştırmak: Yeni Kaynaklar Yeni Yaklaşımlar (İstanbul, 2012) |
| 2 | III. Selim ve II. Mahmud dönemlerinde askeri modernizasyon hamlelerinin sosyal ve siyasi etkileri | Fatih Yeşil, İhtilaller Çağında Osmanlı Ordusu: Osmanlı İmparatorluğu'nda Sosyoekonomik ve Sosyopolitik Değişim Üzerine Bir İnceleme 1793 – 1826 (İstanbul, 20 |
| 3 | Tanzimat ve zorunlu askerlik sistemi | Ders kitabı ve yardımcı okuma materyali |
| 4 | Zorunlu askerlik sisteminin toplumsal altyapısı ve uygulanma biçimleri | Gültekin Yıldız, Neferin Adı Yok: Zorunlu Askerliğe Geçiş Sürecinde Osmanlı Devleti'nde Siyaset Ordu ve Toplum (İstanbul: 2009); Erik J. Zürcher (der.), Devletin Silahlanması Ortadoğu'da ve Orta Asya'da Zorunlu Askerlik (1775-1925) (İstanbul: 2003) |
| 5 | 19. Yüzyılda Osmanlı-Rus Savaşları: Kırım Harbi ve Osmanlı modernleşmesine etkileri | Candan Badem, Kırım Savaşı ve Osmanlılar (İstanbul, 2017) |
| 6 | 19'uncu yüzyılda Osmanlı-Rus Savaşları: 1877-78 Savaşı; Balkanlar ve Kafkasya'dan gelen göçmenler; savaşın Osmanlı maliyesi üzerindeki etkileri. | Mehmet Beşikçi, “Başıbozuk Savaşçıdan "Makbul" Tebaaya: 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşında Osmanlı Ordusunda Çerkez Muhacirler,” Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2015 Güz (23),85-123 |
| 7 | 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı; Harpteki Başarının Sosyo-İktisadi Altyapısı | Mesut Uyar ve Edward J. Erickson, Osmanlı Askeri Tarihi (İstanbul, 2014) |
| 8 | Ara Sınav 1 | |
| 9 | Trablusgarb Harbi’nden Balkan Savaşları’na: Gayrinizami Harp yöntemi ile Nizami Harp yöntemlerinin iç içe geçmesi | Gültekin Yıldız (der.), Osmanlı Askeri Tarihi (Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri 1792-1918) (İstanbul, 2013) |
| 10 | Balkan Savaşları’nda yenilgi, toplumsal travma; Savaşın sosyo-kültürel ve siyasi etkileri | Mehmet Beşikçi, “Balkan Harbi’nde Osmanlı Seferberliği ve Redif Teşkilatının İflası,” Türkiye Günlüğü, No. 110 (Bahar 2012): |
| 11 | Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Seferberliğinin Sosyal ve İktisadi Boyutu | Mehmet Beşikçi, Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Seferberliği (İstanbul, 2015) |
| 12 | Birinci Dünya Savaşı ve Osmanlı toplumsal kompozisyonunun dağılması ve yeniden tanımlanması | Zafer Toprak, İttihad - Terakki ve Cihan Harbi (İstanbul, 2003) |
| 13 | Mondros’tan Kurtuluş Savaşı’na: İmparatorluktan Ulus-Devlete giden yol | Celal Erikan, Kurtuluş Savaşı Tarihi (İstanbul, 2018); Yücel Yanıkdağ, Millete Deva Olmak: Osmanlı Savaş Esirleri, Tıp ve Milliyetçilik, 1914-1939 (İstanbul, 2014) |
| 14 | Sunum, Tartışma | Sunum, Tartışma |
| 15 | Sunum, Tartışma | Sunum, Tartışma |
| 16 | Final |
Değerlendirme Sistemi
| Etkinlikler | Sayı | Katkı Payı |
|---|---|---|
| Devam/Katılım | ||
| Laboratuar | ||
| Uygulama | ||
| Arazi Çalışması | ||
| Derse Özgü Staj | ||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | ||
| Ödev | 5 | 10 |
| Sunum/Jüri | 1 | 20 |
| Projeler | ||
| Seminer/Workshop | ||
| Ara Sınavlar | 1 | 30 |
| Final | 1 | 40 |
| Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı | ||
| Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı | ||
| TOPLAM | 100 | |
AKTS İşyükü Tablosu
| Etkinlikler | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İşyükü |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 14 | 3 | |
| Laboratuar | |||
| Uygulama | |||
| Arazi Çalışması | |||
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 15 | 3 | |
| Derse Özgü Staj | |||
| Ödev | 9 | 3 | |
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | |||
| Projeler | |||
| Sunum / Seminer | 1 | 35 | |
| Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 35 | |
| Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 40 | |
| Toplam İşyükü : | |||
| Toplam İşyükü / 30(s) : | |||
| AKTS Kredisi : | |||
| Diğer Notlar | Yok |
|---|
