Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Tıbbi BiyokimyaMBG447335300
ÖnkoşullarYok
YarıyılBahar
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Moleküler Biyoloji ve Genetik Lisans Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMoleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü
Dersin KoordinatörüBanu Mansuroğlu
Dersi Veren(ler)Banu Mansuroğlu
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıBu dersin amacı, öğrencilere insan vücudundaki biyokimyasal süreçlerin hastalık durumlarındaki rolünü öğretmektir. Ayrıca bu ders, temel biyokimya bilgisini alarak bunu klinik laboratuvar uygulamalarıyla birleştirmeyi amaçlamaktadır.
Dersin İçeriğiKlinik biyokimya tanımı, Glükozun regülasyonu; Kolesterol ve trigliserit metabolizması; Plazma Lipoproteinleri; Beslenme ve açlık döngüsü; Diabetes Mellitus; Diabetes Mellitus; Hormon regülasyon ve sekresyon mekanizmaları; Obezite; Beslenme ; Vitaminler
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • R.A. Harvey, .Ç.E. E. Ulukaya. Lippincott Biyokimya Görsel Anlatımlı Kitapları, Nobel, 2014.
  • R.K.Murray, D.A.Bender, K.M.Botham, V.W.Rodwell, P.A. Weil. Harper's Illustrated Biochemistry, McGrawHill, 2009.
  • S. C. Anderson, S. Cockayne. Clinical chemistry concept and applications, CBS Publishers, 2015.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Proteinler, lipoproteinler ve temel metabolik düzenleyiciler gibi biyomoleküllerin kimyasal yapıları ile bunların metabolizma ve hastalık durumlarındaki işlevleri arasındaki ilişkiyi yorumlayabileceklerdir.
  2. Diyabet, obezite ve ateroskleroz gibi hastalıkların patolojik temellerini oluşturan metabolik yolları, hormonal (insülin, glukagon) ve diğer düzenleyici mekanizmaları analiz edebileceklerdir.
  3. Klinik biyokimya laboratuvarlarında kullanılan testler (örneğin, lipid profili), kalite kontrol ve standardizasyon süreçleri hakkında kapsamlı bilgi edinecek, bu bilgileri tanı ve takip amaçlı kullanabileceklerdir.
  4. Edindikleri temel biyokimya bilgilerini kullanarak, çeşitli hastalık durumlarının (diyabet, ateroskleroz) biyokimyasal temellerini yorumlayabileceklerdir.
  5. Antioksidanlar gibi koruyucu mekanizmaları değerlendirebilecek ve biyolojik sistemlerin işleyişi hakkında mantıklı çıkarımlar yapabileceklerdir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Konu Anlatımı (%85): Bu ders, biyokimyasal süreçlerin klinik tanı, tedavi ve hasta takibindeki rolünü açıklayarak tıpta biyokimyanın önemini kavranması Sınıf içi Uygulama(%15): Çeşitli biyokimyasal testleri doğru organ/sistemle eşleştirerek biyokimyasal verilerin klinik anlamını tartışılması. Klinik Biyokimya süreçlerinin kapsam ve içeriğini içerene konunun okunması. Kaynak: Ders Kitabı 3, Bölüm 1.
2Konu Anlatımı (%85): Klinik Biyokimya: Labaratuvar işleri Günlük klinik uygulamalarda laboratuvar testlerinin uygulanması Sınıf içi Uygulama(%15): Klinik biyokimya laboratuvarlarında; kan, idrar ve diğer biyolojik örnekler analiz edilerek, glukoz, üre, kreatinin, elektrolitler, karaciğer enzimleri gibi testlerin tartışılmasıKlinik biyokimya laboratuvarında rutin analiz süreçlerinin araştırılması. Kaynak: Ders Kitabı 3, Bölüm 1 ve 2.
3Konu Anlatımı (%85): Klinik Biyokimya Laboratuvarında Kalite Kontrol Ve Standardizasyon Sınıf içi Uygulama(%15): Klinik biyokimya laboratuvarlarında güvenilir ve doğru sonuçlar elde edebilmek için iç ve dış kalite kontrol yöntemleri nasıl uygulanır; bu süreçte cihazların kalibrasyonu, referans aralıkların doğruluğu ve sonuçların standardizasyonu nasıl yapılırKlinik Biyokimya Laboratuvarının kapsam ve niteliğinin araştırılması.. Kaynak: Ders Kitabı 3, Bölüm 3.
4Kısa Sınav 1 : 1, 2 ve 3 konuları ile ilgili Konu Anlatımı (%85): Metabolizmanın Düzenlenmesi-İnsulin ve glukagon Sınıf içi Uygulama(%15): İnsulin ve glukagoni hormonlarının metabolik yolaklar üzerindeki düzenleyici etkileri ve fizyolojik durumlara (açlık, tokluk) göre nasıl çalıştıkları açıklanır.İnsulin ve glukagon hormonlarını içeren konunun okunması. Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 23. Kısa Sınav 1: (1, 2 ve 3 konuları ile ilgili). Kaynak: Ders Kitabı 3, Bölüm 1-3.
5Konu Anlatımı (%85): Metabolizmanın düzenlenmesi- Vitaminler Sınıf içi Uygulama(%15): Suda ve yağda çözünen vitaminlerin görevleri, eksiklik belirtileri ve metabolizma üzerindeki etkileri ele alınır.Vitaminlerin özelliklerinin okunması. Kaynak: Ders Kitabı 3, Bölüm 28.
6Konu Anlatımı (%85): Metabolizmanın Düzenlenmesi- Beslenme ve açlık Döngüsü Sınıf içi Uygulama(%15): Karbonhidrat, yağ ve protein metabolizmasının beslenme ve açlık durumlarına göre nasıl değiştiği detaylı şekilde incelenir.Karbonhidrat, yağ ve proteinlerin metabolizmadaki açlık ve tokluk durumunda akıbetinin okunması. Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 24.
7Kısa Sınav 2 : 4, 5 ve 6 konuları ile ilgili Konu Anlatımı (%85): Metabolizmanın Düzenlenmesi- Beslenme Sınıf içi Uygulama(%15): Makro ve mikro besin öğelerinin metabolizma üzerindeki etkileri ile dengeli beslenmenin biyokimyasal temelleri anlatılır.Biyokimyasal açıdan beslenme, mikro ve makro besin içeriklerinin okunması. Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 24. Kısa Sınav 2: (4, 5 ve 6 konuları ile ilgili). Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 23 , 24 ve 28.
8Ara Sınav 1
9Konu Anlatımı (%85): Diyabet tanımının yapılması, diyabette gerçekleşen metabolik değişiklikler nelerdir. Sınıf içi Uygulama(%15): Diyabetin tipleri, nedenleri, biyokimyasal etkileri ve klinik belirtileri üzerinde durulur. Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Öğrencilere, diyabetin risk faktörlerini içeren vaka senaryoları verilip çözüm önerileri üzerinde beyin fırtınası yapılır.Diyabette biyokimyasal süreçlerin okunması. Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 25.
10Konu Anlatımı (%85): Obesite tanımı, obezite nasıl değerlendirilir, metabolizmada gözlemlenen değişikler Sınıf içi Uygulama(%15): Obezitenin metabolizmadaki etkileri, insülin direnci, lipid metabolizması bozuklukları ve inflamasyon süreçleri üzerinde durulur. Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Öğrencilere, obesite risk faktörlerini içeren vaka senaryoları verilip çözüm önerileri üzerinde beyin fırtınası yapılır.Biyokimyasal olarak obezite ile ilgili konunun okunması. Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 26.
11Kısa Sınav 3 : 7, 9 ve 10 konuları ile ilgili Konu Anlatımı (%85): Lipoproteinler tanımı ve sınıflandırılması, metabolizmadaki görevleri Sınıf içi Uygulama(%15): Lipoproteinlerin metabolizmadaki rolleri, özellikle kolesterol taşınması ve kalp-damar hastalıklarındaki önemi üzerine interaktif tartışmalar ve örnek vakalar yapılır.Kanda lipid taşıyıcı proteinler ve işlevlerinin okunması. Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 18. Kısa Sınav 2: (7, 9 ve 10 konuları ile ilgili). Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 23-26.
12Konu Anlatımı (%85): Aterosklerosis tanımı, lipoproteinlerle ilişkisi, genetik faktörlerin etkisi Sınıf içi Uygulama(%15): Aterosklerozun gelişim mekanizmaları (lipoproteinlerin rolü, inflamasyon) ve önlenme yolları tartışılır.Aterosklerosis biyokimyasal süreçlerinin okunması. Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 7.
13Konu Anlatımı (%85): Atherosklerosisin risk faktörleri, patofizyolojisi Sınıf içi Uygulama(%15): Öğrenciler, ateroskleroz risk faktörlerini ve patofizyolojisini içeren basit vaka analizleri yaparak, hastalık gelişim sürecini ve önlenebilir etkenleri tartışır. Bu çalışma, klinik ve biyokimyasal mekanizmaların ilişkilendirilmesini sağlayarak konunun kavranmasını destekler. Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Öğrencilere, ateroskleroz risk faktörlerini içeren vaka senaryoları verilip çözüm önerileri üzeriKalp hastalıklarında risk faktörlerinin okunması. Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 10.
14Kısa Sınav 4: 10, 11 ve 12 konuları ile ilgili Konu Anlatımı (%85): Antioksidanlar tanımı, Enzimatik (örneğin süperoksit dismutaz, katalaz) enzimler ile ilgili anlatım Sınıf içi Uygulama(%15): Serbest radikallerin hücreye zarar verme mekanizmasını ve antioksidanların bu süreci nasıl engellediğini interaktif görseller ve örneklerle anlatılır. Enzimatik antioksidanlar, güncel hayattan örneklerin araştırılması. Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 11. Kısa Sınav 2: (10, 11 ve 12 konuları ile ilgili). Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 7 ve 10.
15Konu Anlatımı (%85): Antioksidanlar tanımı, non-enzimatik (örneğin C vitamini, E vitamini, glutatyon) antioksidanlar ile ilgili anlatım Sınıf içi Uygulama(%15): Günlük beslenmede antioksidan kaynaklarının önemi ve eksiklik durumlarında ortaya çıkabilecek sağlık sorunları tartışılır.Enzimatik olmayan antioksidanlar ve bunlara güncel hayattan örneklerin araştırılması. Kaynak: Ders Kitabı 1, Bölüm 8.
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği420
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar140
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması143
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği42
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)115
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)130
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok