Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Populasyon GenetiğiMBG211134300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Moleküler Biyoloji ve Genetik Lisans Programı
Seçmeli @ Matematik Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMoleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü
Dersin KoordinatörüSevgi Maraklı
Dersi Veren(ler)Sevgi Maraklı
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıBu dersin amacı, öğrencilerin populasyon genetiği ilkeleri ve uygulamaları kapsamında populasyon yapısı, gen hareketleri, mutasyonlar, doğal seçilim ve moleküler evrim kavramları hakkında bilgi almalarını sağlamaktır. Ders aynı zamanda, öğrencilerin örnek problemler ile populasyonun güncel durumu ve ileride oluşabilecek genotip/fenotip frekans farklılıklarını hesaplama becerisini kazandırmayı amaçlamaktadır.
Dersin İçeriğiGiriş: populasyon genetiğinde kullanıllan kavramlar, genotip frekansları: Hardy Weinberg kuralları ve uygulamaları, fiksasyon indeksi ve heterozigotluk, gametik dengesizlikler, genetik göçler ve etkin populasyon büyüklüğü, populasyon yapısı ve gen hareketleri, mutasyonlar, doğal seçilim, doğal seçilim modelleri, moleküler evrim, kantitatif özellik varyasyonları ve evrim kantitatif özellik varyasyonlarının Mendel temelleri, populasyon genetiği uygulamaları.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Ders Kitabı: Hamilton, M. B. (2021). Population Genetics. John Wiley & Sons.
  • Önerilen Kaynaklar: [1] Behzadi, P., & Ikehara, K. (2024). Population Genetics: From DNA to Evolutionary Biology. IntechOpen. [2] Weinreich, D. M. (2023). The Foundations of Population Genetics. MIT Press.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Populasyonların genetik yapı ve dinamikleri hakkında yorum yapabileceklerdir.
  2. Hardy-Weinberg kurallarının populasyonlara nasıl uygulandığını anlayacaklardır.
  3. Populasyonlardaki bağlantı dengesizliğini analiz edebileceklerdir.
  4. Populasyon genetiği ve filogenetik verilerin istatistik analizlerini yapabileceklerdir.
  5. Moleküler evrim ve populasyon genetiği arasındaki ilişkiyi yorumlayabileceklerdir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Konu Anlatımı: Giriş: populasyon genetiğinde kullanılan kavramlar Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Derste anlatılan temel kavramlar ile ilgili örnekler verilerek tartışmanın yapılması Populasyon, doğal seçilim, coğrafi yalıtım ve genetik sürüklenme kavramlarının hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 8-54.
2Konu Anlatımı: Genotip frekansları: Hardy Weinberg kuralları ve uygulamaları Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Hardy Weinberg kurallarının uygulanabileceği populasyonlar üzerine tartışmanın yapılması Kısa Sınav 1 (15 dk.): Ders sonunda, derste işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması Evrim, Evrim Teorisi, Doğal seçilim kavramlarının hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 8-54. Kısa Sınav 1: (Hardy Weinberg kuralları) Kaynak: Ders Kitabı, 8-54.
3Konu Anlatımı: Genotip frekansları: fiksasyon indeksi ve heterozigotluk, gametik dengesizlikler Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Populasyon ile ilgili bilgilerin nasıl değerlendirileceği ile ilgili tartışmanın yapılmasıTür kavramı, türleşme ve gametik dengesizlikler kavramlarının hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 220-248.
4Konu Anlatımı: Genetik göçler ve etkin popülasyon büyüklüğü Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Populasyonun şu anki durumu populasyonun geleceğini nasıl etkiler? Bu etki nasıl belirlenir? Bu konu ile ilgili örnekler verilerek tartışmanın yapılması Kısa Sınav 2 (15 dk.): Ders sonunda, derste işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması Göçün populasyon üzerindeki etkisinin belirlenmesi ve populasyonun geleceğinde oluşabilecek problemlerin öngörüsü ile ilgili kavramların hatırlatılması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 57-113. Kısa Sınav 2: (Populasyon büyüklüğü) Kaynak: Ders Kitabı, 57-113.
5Konu Anlatımı: Genetik göçler ve etkin popülasyon büyüklüğü Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Populasyonun şu anki durumu popuasyonun geleceğini nasıl etkiler? Bu etki nasıl belirlenir. Bu konu ile ilgili örnekler verilerek tartışmanın yapılmasıGöçün populasyon üzerindeki etkisinin belirlenmesi ve populasyonun geleceğinde oluşabilecek problemlerin öngörüsü ile ilgili kavramların hatırlatılması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 57-113.
6Konu Anlatımı: Populasyon yapısı ve gen hareketleri Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Dominant ve resesif karakterlerin populasyondaki dağılımları ile ilgili tartışmanın yapılması Kısa Sınav 3 (15 dk.): Ders sonunda, derste işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması Mendel genetiği, allelerin karakterler üzerindeki etkileri ile ilgili kavramların hatırlatılması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 413-420. Kısa Sınav 3: (Dominant ve resesif özellikler). Kaynak: Ders Kitabı, 413-420.
7Konu Anlatımı: Populasyon yapısı ve gen hareketleri Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Dominant ve resesif karakterlerin populasyondaki dağılımları ile ilgili tartışmanın yapılmasıMendel genetiği, allelerin karakterler üzerindeki etkilerinin ilgili kavramlar üzerine problemlerin çözümünün hatırlatılması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 413-420.
8Ara Sınav 1
9Konu Anlatımı: Mutasyonlar Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Mutasyonların populasyonu nasıl etkileyeceği ile ilgili tartışmanın yapılması Genetik varyasyonların temeli, mutasyon modelleri, mutasyonların etkilerine ilişkin ön bilgilerin hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 183-219.
10Konu Anlatımı: Doğal seçilim Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Seçilim kavramının etkisi üzerine tartışmanın yapılması Kısa Sınav 4 (15 dk.): Ders sonunda, derste işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması Klonal üremede doğal seçilimin önemi, heterozigot avantajı/dezavantajı, doğal seçilim-fitnes ilişkisi ile ilgili ön bilgilerin hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 220-248. Kısa Sınav 4: (Doğal seçilim) Kaynak: Ders Kitabı, 220-248.
11Konu Anlatımı: Doğal seçilim modelleri Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Seçilim üzerine örnekler verilerek derste anlatılan modeller üzerine tartışmanın yapılması Doğal seçilim modelleri ile ilgili örnekler verilmesi ve konuya ilişkin kavramların hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 220-248.
12 Konu Anlatımı: Moleküler evrim Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Populasyonu moleküler düzeyde etkileyen faktörler üzerine tartışmanın yapılması Kısa Sınav 5 (15 dk.): Ders sonunda, derste işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması Polimorfizm, DNA dizi değişimi, doğal seçilime ilişkin kavramların hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 296-336. Kısa Sınav 5: (Moleküler evrim) Kaynak: Ders Kitabı, 296-336.
13Konu Anlatımı: Kantitatif özellik varyasyonları ve evrim Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Bitkilerde QTL ve markır genler üzerine tartışmanın yapılması Kantitatif özelliklerde evrimsel değişim, genotip/fenotip ve çevre ilişkisi, bu özelliklerin haritalamasına ilişkin kavramların hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 359-410.
14Konu Anlatımı: Kantitatif özellik varyasyonlarının Mendel temelleri Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Diğer canlılarda QTL ve markır genler üzerine tartışmanın yapılması Kısa Sınav 6 (15 dk.): Ders sonunda, derste işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması Kantitatif özelliklerde evrimsel değişim, genotip/fenotip ve çevre ilişkisi, bu özelliklerin haritalamasına ilişkin kavramların hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: Ders Kitabı, 359-410. Kısa Sınav 6: (Kantitatif özellik haritalama) Kaynak: Ders Kitabı, 359-410.
15Konu Anlatımı: Populasyon genetiği uygulamaları, filogenetik analizler, moleküler markırlar, insan populasyon genetiği Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Elde edilen veriler kullanılarak çizilen ağaçların nasıl değerlendirileceği üzerine örnek verilerek tartışmanın yapılmasıNCBI veri tabanından veri çekilmesi ve dersin konuları üzerine uygulamalar yapılması
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım146
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği624
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar130
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması143
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği62
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)110
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)115
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok