Anasayfa » Akademik Birimler » Fen-Edebiyat Fakültesi » Batı Dilleri ve Edebiyatı Bölümü » Dersler » Zorunlu Yabancı Dilde Çeviri III
Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Zorunlu Yabancı Dilde Çeviri IIIMTF447134220
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüZorunlu @ Fransızca Mütercim Tercümanlık Lisans Programı (2018 versiyon)
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimBatı Dilleri ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüNilüfer Alimen
Dersi Veren(ler)Nilüfer Alimen, Safiye Gül Avcı Solmaz
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıBu dersin amacı, çağdaş çeviri kuramları ışığında, öğrencilerin farklı metin türlerinde çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapmalarına ve çeşitli çeviri yaklaşımları ve stratejilerini uygulamalarına yardımcı olmaktır.
Dersin İçeriğiÇeviri amaçlı metin çözümlemesi; kaynak ve erek metinlerde dilbilgisel, metinsel, işlevsel ve kültürel unsurların değerlendirilmesi; pazarlama, ekonomi, çeviribilim, tarih, siyaset, edebiyat gibi çeşitli alanlardan seçilen metinlerin çevirisi; teknik metin yazarlığı kuralları uyarınca talimat metinleri yazımı ve çevirisi
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Alimen, N., & Bulut, S. Ö. (2020). Çevirinin teknolojikleşmesi bağlamında insan çevirmenin rollerini yeniden düşünmek: Çevirmen eğitiminde teknik metin yazarlığı. Turkish Studies – Language and Literature, 15(3), 1047–1062. https://doi.org/10.47845/turkishstudies.43713.
  • Alimen, N., Öner Bulut, S., & Karadağ, A. B. (2023). Yapay zekâ, dil ve çeviri. In B. Küçükcan & B. F. Yıldırım (Eds.), Yapay zekâ: Disiplinlerarası yaklaşımlar (pp. 81–103). Vakıfbank Kültür Yayınları.
  • Alvstad, C. (2010). Children’s literature and translation. In Y. Gambier & L. van Doorslaer (Eds.), Handbook of translation studies: Volume 1 (pp. 22–27). John Benjamins Publishing Company.
  • Chan, S. W. (2023). The development of translation technology: 1967–2023. In C. Sin-wai (Ed.), Routledge encyclopedia of translation technology (pp. 3–41). Routledge.
  • Delabastita, D. (2012). Literary translation. In Y. Gambier & L. van Doorslaer (Eds.), Handbook of translation studies: Volume 2 (pp. 69–78). John Benjamins Publishing Company.
  • Nord, C. (2005). Text analysis in translation: Theory, methodology, and didactic application of a model for translation-oriented text analysis Rodopi.
  • O’Hagan, M. (2019). Introduction: Translation and technology: disruptive entanglement of human and machine. In The Routledge handbook of translation and technology (pp. 1-18). Routledge.
  • Öner, I., & Bengi, Z. B. (2024). Essential or obsolete? The role of human competencies in the tech-driven language services industry. TransLogos Translation Studies Journal, 7(1), 78–104.
  • Pringle, A. S., & O’Keefe, S. S. (2009). Technical writing 101: A real-world guide to planning and writing technical content. Scriptorium Publishing.
  • Reiss, K. (1981). Type, kind and individuality of text: Decision making in translation. Poetics Today, 2(4), 121–131. https://doi.org/10.2307/1772486
  • Sager, J. C. (1997). Text types and translation. Benjamins Translation Library, 26, 25–42.
  • Trosborg, A. (2011). Text typology: Register, genre and text type. In A. Trosborg (Ed.), Text typology and translation (pp. 3–24). John Benjamins Publishing Company.
  • Valdés, C. (2013). Advertising translation. In C. Millán & F. Bartrina (Eds.), The Routledge handbook of translation studies (pp. 303–316). Routledge.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Metinleri çağdaş çeviri kuramları çerçevesinde, dilbilgisel özellikleri, metinsel kalıpları, iletişimsel işlevleri, sözcük seçimlerini ve kültürel öğeleri dikkate alarak çözümleyebileceklerdir.
  2. Pazarlama, ekonomi, çeviribilim, tarih, siyaset ve edebiyat gibi farklı alanlardaki metin türlerini çevirebileceklerdir.
  3. Teknik metin yazarlığı ve çevirisi alanında uygulamalı çalışmalar yapabileceklerdir.
  4. Farklı alanlardan metinlerin çevirisinde uygun çeviri stratejilerini uygulayabileceklerdir.
  5. Alana özgü terimleri erek dilde ve bağlamda doğru biçimde kullanabileceklerdir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Konu anlatımı: Metin türlerine giriş. İşlemsel metin türü. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Reklam/kampanya metni çevirisi.Okuma: Valdés, C. (2013). Advertising translation. In The Routledge handbook of translation studies (pp. 303-316). Routledge.
2Konu Anlatımı: Bilgilendirici metin türü. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Bilgilendirici metin (dil hizmetleri sektörü) çevirisi.Konu Anlatımı: Bilgilendirici metin türü. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Bilgilendirici metin (dil hizmetleri sektörü) çevirisi.Okuma: Reiss, K. (1981). Type, kind and individuality of text: Decision making in translation. Poetics Today, 2(4), 121-131.
3Konu Anlatımı: Anlatımcı metin türü. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Edebi metin (çocuk edebiyatı) çevirisi.Okuma: Alvstad, C. (2012). Children's literature and translation. In Handbook of Translation Studies: Volume 1 (pp. 22-27). John Benjamins Publishing Company.
4Konu Anlatımı: üslup, tür ve metin türü. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Bilgilendirici metin (çeviribilim) çevirisi.Okuma: Trosborg, A. (2011). Text typology: Register, genre and text type. In Text typology and translation (pp. 3-24). John Benjamins Publishing Company. Okuma: Sager, J. C. (1997). Text types and translation. Benjamins Translation Library, 26, 25-42.
5Konu Anlatımı: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi modelinin rolü ve işlevi. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: bilgilendirici metin (sosyoloji/tarih) çevirisi. Kısa Sınav 1: 2., 3. ve 4. Haftada işlenen konuları kapsayan bir kısa sınavın yapılması. Okuma: Nord, C. (2005). “Theoretical Principles” (pp. 5-19). Text analysis in translation: Theory, methodology, and didactic application of a model for translation-oriented text analysis. Rodopi. Yazar ve eserle ilgili ön araştırma: Diamond, J. (1997). Guns, germs, and steel: The fates of human societies. W. W. Norton & Company.
6Konu Anlatımı: Çeviri amaçlı metin çözümlemesinde metin içi ve metin dışı unsurlar. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Bilgilendirici metin (siyaset/ekonomi) çevirisi.Okuma: Nord, C. (2005). “Factors of Source-text Analysis” (pp. 41-139). Text analysis in translation: Theory, methodology, and didactic application of a model for translation-oriented text analysis. Rodopi. Yazar ve eserle ilgili ön araştırma: Acemoglu, D., ve Robinson, J. A. (2012). Why nations fail: The origins of power, prosperity, and poverty. Crown Business.
7Konu Anlatımı: Ara sınav konularının gözden geçirilmesi, genel tekrar. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Bilgilendirici metin (siyaset/ekonomi) çevirisi. Kısa Sınav 2: Sosyoloji/tarih/siyaset/ekonomi alanından bir metinden kısa bir paragrafın çevrilmesi ve çeviri sürecinin açıklanması.Yazar ve eserle ilgili ön araştırma: Morris, I. (2010). Why the West rules—for now: The patterns of history, and what they reveal about the future. Farrar, Straus and Giroux.
8Ara Sınav 1
9Konu Anlatımı: Teknik metin yazımı kuralları. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Teknik metin yazımı ve çevirisi.Okuma: Alimen, N., & Bulut, S. Ö. (2020). Çevirinin teknolojikleşmesi bağlamında insan çevirmenin rollerini yeniden düşünmek: Çevirmen eğitiminde teknik metin yazarlığı. Turkish Studies-Language and Literature, 15(3), 1047–1062.
10Konu Anlatımı: Teknik metin yazım kuralları uyarınca bir kullanım kılavuzunun incelenmesi ve çevrilmesi. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Teknik metin yazımı.Okuma: Pringle, A. S., & O'Keefe, S. S. (2009). Technical writing 101: A real- world guide to planning and writing technical content. Scriptorium Publishing.
11Konu Anlatımı: Teknik metin yazım kuralları uyarınca bir kullanım kılavuzunun incelenmesi ve çevrilmesi. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Teknik metin yazımı ve çevirisi. Ödev 1: Talimat metni yazımı ve çevirisini içeren bir ödev hazırlanması. Okuma: Öner, I., & Bengi, Z. B. (2024). Essential or Obsolete? The Role of Human Competencies in the Tech-Driven Language Services Industry. TransLogos Translation Studies Journal, 7(1), 78-104.
12Konu Anlatımı: Çeviribilim ve çeviri teknolojileri. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Bilgilendirici metin (çeviribilim teknolojileri) çevirisi.Okuma: Chan, S. W. (2023). The development of translation technology: 1967–2023. In Routledge encyclopedia of translation technology (pp. 3-41). Routledge.
13Konu Anlatımı: Yapay zekâ ve çeviri. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Bilgilendirici metin (çeviribilim teknolojileri) çevirisi.Okuma: Alimen, N., Öner Bulut, S. ve Karadağ, A. B. (2023). Yapay Zekâ, Dil ve Çeviri. B. Küçükcan ve B. F. Yıldırım (Ed.), Yapay Zekâ: Disiplinlerarası Yaklaşımlar içinde (s. 81-103). İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları.
14Konu Anlatımı: Çeviride İnsan ve Makine Etkileşimi. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Bilgilendirici metin (çeviribilim teknolojileri) çevirisi. Ödev 2: Yapay zekâ teknolojilerinin çeviri eylemi üzerindeki etkileri konulu bir ödev hazırlanması. Okuma: O’Hagan, M. (2019). Introduction: Translation and technology: disruptive entanglement of human and machine. In The Routledge handbook of translation and technology (pp. 1-18). Routledge.
15Konu Anlatımı: Edebi metin çevirisi. Sınıf-içi Tartışma: Çeviri amaçlı metin çözümlemesi yapılması ve kaynak metne içkin unsurların tartışılması. Sınıf-içi Uygulama: Edebi metin çevirisi. Okuma: Delabastita, D. (2012). Literary translation. In Handbook of Translation Studies: Volume 2 (pp. 69-78). John Benjamins Publishing Company.
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği210
Ödev220
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar130
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati144
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması143
Derse Özgü Staj
Ödev21
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği21
Projeler
Sunum / Seminer00
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)15
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)118
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok