| Ders Adı | Kodu | Yerel Kredi | AKTS | Ders (saat/hafta) | Uygulama (saat/hafta) | Laboratuar (saat/hafta) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Sayısal Analiz 1 | MAT3181 | 4 | 6 | 4 | 0 | 0 |
| Önkoşullar | Yok |
|---|
| Yarıyıl | Güz |
|---|
| Dersin Dili | İngilizce, Türkçe |
|---|---|
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu @ Matematik Lisans Programı |
| Ders Kategorisi | Temel Meslek Dersleri |
| Dersin Veriliş Şekli | Yüz yüze |
| Dersi Sunan Akademik Birim | Matematik Bölümü |
|---|---|
| Dersin Koordinatörü | Selmahan Selim |
| Dersi Veren(ler) | Selmahan Selim, Nuran Güzel |
| Asistan(lar)ı |
| Dersin Amacı | Dersin amacı günümüzün uygulamalı bilim kollarında ortaya çıkan problemlerin teorik yoldan elde edilen çözümlerinin yanısıra, pratik olarak nümerik metodlarla da çözümünü sağlayabilme, deneysel olarak elde edilen ölçüm sonuçlarının nümerik yolla çözümleyebilme ve değerlendirebilme,mühendislik , ekonomik ve sosyal olayların matematik modelini kurmak ve çözmek için gerekli alt yapıyı oluşturmak, matematik ile mühendislik arasındaki güçlü ilişkiyi özümsetebilme ve takım halinde çalışma yeteneğini geliştirebilmektir. |
|---|---|
| Dersin İçeriği | 1.Nümerik analizin tanımı, amacı ve kullanım alanları. 2.Nümerik hesaplarda doğruluk ve hata analizi 3.Lineer cebirsel denklem sistemleri 4.Lineer olmayan denklemlerin yaklaşık çözüm yöntemleri 5.Enterpolasyon 6.Sayısal Türev 7.Belirli integrallerin yaklaşık hesabı |
| Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar |
|
| Opsiyonel Program Bileşenleri | Yok |
Ders Öğrenim Çıktıları
- Öğrenciler problemlerin çözümlerinin sayısal yöntemler ile elde edilebileceği bilgisine sahip olacaklardır.
- Öğrenciler problemlerin sayısal çözümleri için hata analizi yapabilme becerisine sahip olacaktır.
- Öğrenciler matematiksel model kurma becerisine sahip olacaklardır.
- Öğrenciler öğrendikleri sayısal yöntemlerin algoritmasını yazabilirler.
- Öğrenciler takım çalışma becerileri kazanacaklardır.
Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi
| DÖÇ-1 | DÖÇ-2 | DÖÇ-3 | DÖÇ-4 | DÖÇ-5 |
Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Konu Anlatımı: Nümerik analize giriş, nümerik hesaplarda doğruluk ve hata analizi Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Nümerik hesaplamalarda doğruluk ve hata ile ilgili örnekleme yaptırılması. Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Nümerikte hata ve yanlış kavramının Matematik içinde ve diğer disiplinlerde kullanım alanıyla ilgili tartışmanın yapılması | 1. Deneysel ve teorik çalışmalar, sürekli ve kesikli çözüm kavramları, sayısal analizin amacı, algoritma, bilgisayarların işletim sistemleri, programlama, sayısal çözüm kavramlarıyla ilgili ön bilgilerinin hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 1-15. Ders Kitabı [2], 1-18. 2. Nümerik analize giriş, nümerik hesaplarda doğruluk ve hata analizi ile ilgili konuları içeren bölümlerin okunması. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 16-25. Ders Kitabı [2], 18- 30. |
| 2 | Konu Anlatımı: Nümerik analizde hesaplamaların doğruluk ve hata kavramlarının matematiksel alt yapısı ve ilgili teoremler Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Nümerik hesaplamalarda doğruluk ve hata ile ilgili örnekler yaptırılması Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Nümerik hesaplamalarda doğruluk ve hata ile ilgili örneklerin günlük hayattaki uygulamaları ve bunların karşılaştırılmasına ilişkin tartışmanın yapılması | 1. Nümerik Analizde hesaplamaların doğruluk ve hata kavramlarının matematiksel alt yapısı ve ilgili teoremleri içeren konuları içeren bölümlerin okunması. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 26-43. Ders Kitabı [2], 30- 40. |
| 3 | Konu Anlatımı: Lineer denklem sistemlerinin sayısal çözüm yöntemlerinden bazılarının verilmesi; Gauss eliminasyon yöntemi, gauss eliminasyon yönteminin matris dengi Gauss-Jordan yöntemi, Crot'un yöntemi, Cholesky yöntemleri, katsayı matrisi üçlü band matris olan denklem, sistemlerinin çözümü Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Lineer cebirsel denklem sistemlerinin sayısal çözümleri kavramının uygulamasının yaptırılması Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Lineer cebirsel denklem sistemlerinin sayısal çözümlerinin yapısının tartışılması Kısa Sınav 1 (20-25 dk.): Ders sonunda, 1. hafta ve 2. hafta derste işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması | 1. Matris cebri ile ilgili ön bilgilerin hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: [1], 91-102; 43-49. 2. Lineer denklem sistemlerinin sayısal çözüm yöntemlerinden bazılarının verilmesi; Gauss eliminasyon yöntemi, gauss eliminasyon yönteminin matris dengi Gauss-Jordan yöntemi, Crot'un yöntemi, Cholesky yöntemleri, katsayı matrisi üçlü band matris olan denklem, sistemlerinin çözümüyle ilgili konuları içeren bölümlerin okunması. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 279- 306. Ders Kitabı [2], 359-383. 3. Kısa Sınav 1: (1. hafta ve 2. hafta derste işlenen konular) Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 1-43. Ders Kitabı [2], 1-40. |
| 4 | Konu Anlatımı: Lineer denklem sistemlerinin sayısal çözüm yöntemlerinden bazılarının verilmesi; ardışık tekrar yöntemleri basit iterasyon yöntemi, Gauss-Seidel yöntemi Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Lineer cebirsel denklem sistemlerinin sayısal çözümleri kavramının ardışık tekrar yöntemleri uygulamasının yaptırılması Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Lineer cebirsel denklem sistemlerinin sayısal çözümlerinin disiplinlerarası yapısının tartışılması | 1. Ardışık tekrar yöntemleri kavramı, basit iterasyon yöntemi ve Gauss-Seidel yöntemini içeren bölümlerin okunması, Kaynaklar: Ders Kitabı [2], 345-413. |
| 5 | Konu Anlatımı: Lineer olmayan denklemlerin yaklaşık çözüm yöntemleri; bisection yöntemi; sabit nokta iterasyonu; Newton Raphson yöntemi Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Lineer olmayan denklemlerin yaklaşık çözüm yöntemleri üzerine uygulamanın yaptırılması Sınıf-içi Tartışma (5 dk.) Lineer olmayan denklemlerin yaklaşık çözüm yöntemlerinin disiplinlerarası bakış açısı ile tartışılması | 1. Lineer olmayan denklem tanımı ve çözümüyle ilgili bazı teoremlerle ilgili ön bilgilerin hatırlanması ve etkinleştirilmesi; Kaynaklar: [2], 141-145; 255-262. 2. Lineer olmayan denklemlerin yaklaşık çözüm yöntemleri; bisection yöntemi; sabit nokta iterasyonu; Newton Raphson yöntemi konularını içeren bölümlerin okunması, Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 340- 359. Ders Kitabı [2], 47-60. |
| 6 | Konu Anlatımı: Lineer olmayan denklemlerin yaklaşık çözüm yöntemleri: Regula False yöntemi; Müller yöntemi; secant yöntemi Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Lineer olmayan denklemlerin yaklaşık çözüm yöntemleri üzerine uygulamanın yaptırılması S ınıf-içi Tartışma (5 dk.) Lineer olmayan denklemlerin yaklaşık çözüm yöntemlerinin disiplinlerarası bakış açısı ile tartışılması Kısa Sınav 2 (20 dk.): Ders sonunda, 5. hafta ve 4. hafta ve 3. haftada derste işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması | 1. Regula false yöntemi, Müller yöntemi, secant yöntemi konularını içeren bölümlerin okunması. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 330-340. Ders Kitabı [2], 61- 101. 2. Kısa Sınav 2: (3. hafta ve 4. hafta 5.hafta derste işlenen konular) Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 345-359. Ders Kitabı [2], 345- 412. |
| 7 | Konu Anlatımı: Enterpolasyon tanım ve teoremleri, lineer enterpolasyon, Lagrange enterpolasyon Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Lineer olmayan denklemlerin yaklaşık çözüm yöntemlerinin bazılarıyla ilgili uygulama Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Mühendislikte lineer enterpolasyon ve polinomal yaklaşımın kullanım alanlarıyla ilgili tartışmanın yapılması | 1. Enterpolasyon kavramının ve Lineer Enterpolasyon kavramıyla ilgili ön bilgilerin hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 92-94. Ders Kitabı [2], 104-107. 2. Enterpolasyon, polinomal yaklaşım ve Lagrange enterpolasyonun matematiksel alt yapısı konularını içeren bölümlerin okunması. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 95- 101. Ders Kitabı [2], 108-112. |
| 8 | Ara Sınav 1 | |
| 9 | Konu Anlatımı: Lagrange enterpolasyonu için aitken yöntemi, ters enterpolasyon Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Enterpolasyon ve Lagrange enterpolasyon için Aitken yöntemiyle ilgili uygulama yaptırılması Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Neden Aitken enterpolasyonu kullanılmalıdır sorusunun tartışılmasının yapılması | 1. Lagrange enterpolasyon ve Aitken yöntemi ile ilgili konuları içeren bölümlerin okunması. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 102- 112. Ders Kitabı [2], 113-122. |
| 10 | Konu Anlatımı: Bölünmüş fark, Newton’un ileriye fark, Newton’un geriye fark ve merkezi fark enterpolasyon yöntemleri Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Bölünmüş fark enterpolasyon yöntemi, Newton ileri fark, Newton’un geriye fark ve merkezi fark enterpolasyon yöntemleriyle ilgili uygulama yaptırılması Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Lagrange yöntemiyle bölünmüş fark yöntemi ve diğer enterpolasyon yöntemleri arasındaki farkların tartışılması Kısa Sınav 3 (20 dk.): Son 2 dersin konusuyla ilgili kısa sınav | 1. Farkların tanımı, hesaplanması ve tablolarının yapılmasıyla ilgili ön bilgilerin hatırlanması ve etkinleştirilmesi, Kaynak: Ders Kitabı [1], 44-48. 2. Bölünmüş fark, Newton’un ileriye fark ve geriye fark yöntemleri ve merkezi fark enterpolasyon yöntemleri konularını içeren bölümlerin okunması, Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 112-151. Ders Kitabı [2], 122- 133. 3. Kısa Sınav 3: (Enterpolasyon, Lagrange enterpolasyonu, Aitken yöntemi, ters Aitken yöntemi) Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 92-99. Ders Kitabı [2], 104-107. |
| 11 | Konu Anlatımı: Sayısal türev ve bazı sayısal türev formüllerinin çıkarılması Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Sayısal türev uygulamasının yaptırılması Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Sayısal türev çözümlerinin disiplin içi ve disiplinler arası uygulamalarına ilişkin tartışmanın yapılması | 1. Türev ve sayısal türev kavramlarına ilişkin ön bilgilerin hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynak: [2], 171-183. 2. Sayısal türev ve bazı sayısal türev formüllerinin çıkarılmasına ilişkin matematiksel alt yapıyı içeren konuları içeren bölümlerin okunması. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 152-175. Ders Kitabı [2], 166-178. |
| 12 | Konu Anlatımı: Belirli integralin yaklaşık hesabı, sayısal integral için Lagrange enterpolasyon formüllerinin kullanımı Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Belirli integrali yaklaşık hesabıyla ilgili uygulama yaptırılması Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Sayısal integral kullanımının ilişkisin tartışmasının yapılması Kısa Sınav 4 (20 dk.): Ders sonunda, sayısal türev ve sayısal integralle ilgili derste işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması | 1. Belirli integralin yaklaşık hesabı kavramlarına ilişkin ön bilgilerin hatırlanması ve etkinleştirilmesi. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 178-180. [2], 171-183; 325-356. 2. Belirli integralin yaklaşık hesabı ve sayısal integral için Lagrange enterpolasyon formüllerinin kullanılması ile ilgili konuları içeren bölümlerin okutulması. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 180-196. Ders Kitabı [2], 178-200. 3. Kısa Sınav 4: (sayısal türev ve bölünmüs fark, Newton’un ileriye fark ve geriye fark yöntemleri ve merkezi fark enterpolasyon yöntemleri) Kaynak: Ders Kitabı [1], 152- 180. |
| 13 | Konu Anlatımı: Sayısal integralin elemanları, Trapez ve Simpson kuralı ve hata analizleri Sınıf-içi Uygulama: (5 dk) Trapez ve Simpson kuralı ve hata analizlerinin belirlenmesiyle ilgili uygulama yaptırılması Sınıf-içi Tartışma: (5 dk.) Trapez ve Simpson kuralı ve hata analizlerinin disiplinler arası alanlarda uygulamalarının tartışmasının yapılması | 1. Trapez ve Simpson kuralı ve hata analizlerinin belirlenmesiyle ilgili konuları içeren bölümlerin okunması. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 196-206. Ders Kitabı [2], 201-207. |
| 14 | Konu Anlatımı: Composite nümerik integrasyon, Romberg integrasyon Sınıf-içi Uygulama: (5 dk) Composite nümerik integrasyon yöntemlerle bulunmasının örneklemesinin yaptırılması Sınıf-içi Tartışma: (5 dk.) Composite nümerik integrasyon sayesinde sayısal integrasyon formüllerinin standart hale getirilmesinin tartışmasının yapılması | 1. Composite sayısal integral ve Romberg yöntemiyle ilgili konuları içeren bölümlerin okunması. Kaynaklar: Ders Kitabı [1], 206- 211. Ders Kitabı [2], 207-213. |
| 15 | Konu Anlatımı: Genel tekrar ve uygulamaları Sınıf-içi Uygulama (15 dk.): Programlama dillerinin tanıtılması Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Programlama dillerinin bilinmesinin öneminin tartışılması | 1. Matlab, Maple veya Python dillerinin birinde dersin konuları üzerine yapılacak bir uygulamanın kodlarının hazırlanması ve örneklendirilmesi |
| 16 | Final |
Değerlendirme Sistemi
| Etkinlikler | Sayı | Katkı Payı |
|---|---|---|
| Devam/Katılım | ||
| Laboratuar | ||
| Uygulama | ||
| Arazi Çalışması | ||
| Derse Özgü Staj | ||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | ||
| Ödev | ||
| Sunum/Jüri | ||
| Projeler | ||
| Seminer/Workshop | ||
| Ara Sınavlar | 2 | 60 |
| Final | 1 | 40 |
| Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı | ||
| Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı | ||
| TOPLAM | 100 | |
AKTS İşyükü Tablosu
| Etkinlikler | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İşyükü |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 13 | 4 | |
| Laboratuar | |||
| Uygulama | |||
| Arazi Çalışması | |||
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 13 | 4 | |
| Derse Özgü Staj | |||
| Ödev | |||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | |||
| Projeler | |||
| Sunum / Seminer | |||
| Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 2 | 30 | |
| Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 30 | |
| Toplam İşyükü : | |||
| Toplam İşyükü / 30(s) : | |||
| AKTS Kredisi : | |||
| Diğer Notlar | Yok |
|---|