Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
İstatistikte GIS UygulamalarıIST422135300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ İstatistik Lisans Programı (%30 İngilizce)
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik Birimİstatistik Bölümü
Dersin KoordinatörüMehmet Şamil Güneş
Dersi Veren(ler)Mehmet Şamil Güneş
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıBu dersin amacı öğrencilerin istatistiksel yöntemlerdeki bilgilerini coğrafi bilgi sistemlerine aktarmaktır.
Dersin İçeriğiMekânsal otokorelasyon, koordinat referans sistemleri, harita tipleri, vektör ve raster data
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Çubukçu, Mert. Planlamada Ve Coğrafyada Temel İstatistik ve Mekansal İstatistik, 2020.
  • Getis, Arthur. Spatial statistics. Geographical information systems, 1999.
  • Michael, Wimberly. Geographic Data Science with R, 2023.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Coğrafi istatistiğe ait temel kavramları tanımlayabileceklerdir.
  2. Coğrafi istatistiksel yöntemleri uygulayabileceklerdir.
  3. İstatistiksel veriyi mekansal olarak tanımlayabileceklerdir.
  4. Mekansal istatistiksel yöntemleri sınıflandırabileceklerdir.
  5. Mekansal modellemeler yapabileceklerdir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Konu Anlatımı: GIS ve Mekânsal Veri Kavramına Giriş Bu hafta GIS’in temel kavramları, kullanım alanları ve istatistik ile ilişkisi ele alınır. Mekânsal veri türleri ve konumsal bilgi farkı tanıtılır. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): GIS veri örnekleri üzerinden temel kavramların sınıf içi analizi. Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): GIS neden önemlidir? Hangi disiplinlerde nasıl kullanılır?1. GIS ve Mekânsal Veri Kavramına Giriş, Çubukçu, Mert. Planlamada ve Coğrafyada Temel İstatistik ve Mekânsal İstatistik, 2020. 187-199.
2Konu Anlatımı: Vektör ve Raster Veri Yapıları. Vektör ve raster veri modelleri karşılaştırılır. Nokta, çizgi ve alan veri yapıları uygulamalı örneklerle tanıtılır. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): QGIS kullanarak vektör ve raster verilerin incelenmesi. Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): Vektör mü raster mi? Uygulama amacına göre veri türü seçimi.1. Vektör ve Raster Veri Yapıları, Michael, Wimberly. Geographic Data Science with R, 2023. 83-101.
3Konu Anlatımı: Koordinat Sistemleri ve Projeksiyonlar Koordinat sistemleri, datumlar, projeksiyon türleri ve dönüşümler anlatılır. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): Farklı koordinat sistemleriyle veri gösterimi ve dönüşüm uygulaması. Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): Projeksiyon hataları analiz sonuçlarını nasıl etkiler?1. Koordinat Sistemleri ve Projeksiyonlar, Michael, Wimberly. Geographic Data Science with R, 2023. 151-170.
4Konu Anlatımı: Temel Harita Tasarımı: Katmanlar, Semboller, Etiketler Harita bileşenleri ve görsel iletişim unsurları tanıtılır. Semboloji ve etiketleme örnekleri verilir. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): Basit bir harita projesi oluşturma: sembol, katman ve etiketleme. Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): Harita tasarımında sembol ve renk seçiminin etkisi nedir?1. Temel Harita Tasarımı: Katmanlar, Semboller, Etiketler, Michael, Wimberly. Geographic Data Science with R, 2023. 83-122.
5Konu Anlatımı: Açık Kaynak GIS Yazılımlarına Giriş: QGIS Kullanımı. QGIS arayüzü, katman ekleme, temel analizler ve proje oluşturma gösterilir. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): QGIS’te basit analiz uygulaması: veri yükleme, harita üretimi. Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): QGIS’in ArcGIS’e göre avantajları ve sınırlılıkları nelerdir?1. Açık Kaynak GIS Yazılımlarına Giriş: QGIS Kullanımı, Getis, Arthur. Spatial statistics. Geographical information systems, 1999. 239-251.
6Konu Anlatımı: Mekânsal Veri Kaynakları ve Veri Toplama Teknikleri ve Açık veri portalları, GPS, uydu görüntüleri ve veri seti derleme yolları işlenir. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): Açık veri kaynaklarından veri indirme ve QGIS’e aktarma uygulaması. Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): Veri kalitesi analiz güvenilirliğini nasıl etkiler?1. Mekânsal Veri Kaynakları ve Veri Toplama Teknikleri, Çubukçu, Mert. Planlamada ve Coğrafyada Temel İstatistik ve Mekânsal İstatistik, 2020. 25-48.
7Konu Anlatımı: Veri Görselleştirme ve Tematik Haritalar. Veri sınıflama, renk skalaları, kategoriye göre görselleştirme ve tematik harita üretimi ele alınır. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): Kategori temelli görselleştirme ile tematik harita çizimi Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): Tematik haritalarda sınıflama yöntemlerinin yorum farklılığı1. Veri Görselleştirme ve Tematik Haritalar, Michael, Wimberly. Geographic Data Science with R, 2023. 83-122.
8Ara Sınav 1
9Konu Anlatımı: Mekânsal İlişkiler ve Konumsal Sorgular (Spatial Queries). Veri setleri arasında ilişkisel sorgular (içinde, kesişiyor, uzaklık vb.) uygulanır. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): ‘içinde’, ‘kesişiyor’ ve mesafe sorgularının uygulanması. Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): Sorgulama operatörlerinin araştırma sorularına etkisi.1. Mekânsal İlişkiler ve Konumsal Sorgular (Spatial Queries), Michael, Wimberly. Geographic Data Science with R, 2023. 103-149.
10Konu Anlatımı: Mekânsal Analiz Teknikleri I: Buffer, Overlay, Clip. Katmanlar arası analiz yöntemleri tanıtılır ve farklı senaryolarla uygulama yapılır. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): Buffer ve overlay işlemleriyle konumsal karar destek senaryosu. Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): Konumsal analizler karar verme süreçlerinde nasıl rol oynar?1. Mekânsal Analiz Teknikleri I: Buffer, Overlay, Clip, Michael, Wimberly. Geographic Data Science with R, 2023. 103-149.
11Konu Anlatımı: Mekânsal Analiz Teknikleri II: Heatmap, Density, and Interpolation. Yoğunluk haritaları, mekânsal dağılım modelleri ve kestirimsel analizler işlenir. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): Heatmap ve yoğunluk hesaplaması örneği üzerinden görsel analiz. Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): Yoğunluk haritaları ve interpolasyon hangi durumlarda kullanılır?1. Mekânsal Analiz Teknikleri II: Heatmap, Density, Interpolation, Çubukçu, Mert. Planlamada ve Coğrafyada Temel İstatistik ve Mekânsal İstatistik, 2020. 187-207.
12Konu Anlatımı: GIS ile İstatistiksel Modelleme: Regresyon, Spatial Lag. Mekânsal bağımlılık, spatial lag ve error modellerine giriş yapılır. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): SPSS veya R ile mekânsal regresyon uygulaması. Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): Mekânsal regresyon modelleri klasik modellerden nasıl farklıdır?1. GIS ile İstatistiksel Modelleme: Regresyon, Spatial Lag, Çubukçu, Mert. Planlamada ve Coğrafyada Temel İstatistik ve Mekânsal İstatistik, 2020. 255-297.
13Konu Anlatımı: R ile Mekânsal Veri Analizi: sf, sp, tmap Paketlerine Giriş Uygulaması. R ortamında mekânsal veri okuma, haritalama ve analiz komutları örneklenir. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): R ortamında `sf` ve `tmap` kullanarak örnek harita üretimi. Sınıf-içi Tartışma(10 dk.): R ve QGIS birlikte kullanıldığında nasıl bir sinerji sağlar?1. R ile Mekânsal Veri Analizi, Michael, Wimberly. Geographic Data Science with R, 215-239.
14Konu Anlatımı: R ile Mekânsal Veri Analizi: sf, sp, tmap Paketlerine Giriş Uygulaması 2. Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): R ile Mekânsal Veri Analizi Uygulaması Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): R ile Mekânsal Veri Analizi Uygulaması1. R ile Mekânsal Veri Analizi, Michael, Wimberly. Geographic Data Science with R, 215-239.
15Konu Anlatımı: R ile Mekânsal Veri Analizi Uygulaması Sınıf-içi Uygulama (10 dk.): R ile Mekânsal Veri Analizi Uygulaması Sınıf-içi Tartışma (10 dk.): R ile Mekânsal Veri Analizi Uygulaması1. R ile Mekânsal Veri Analizi, Michael, Wimberly. Geographic Data Science with R, 215-239.
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği420
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar140
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması143
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği42
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)125
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)130
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok