Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Matematiksel İstatistikIST202235300
ÖnkoşullarYok
YarıyılBahar
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüZorunlu @ İstatistik Lisans Programı (%30 İngilizce)
Seçmeli @ Matematik Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik Birimİstatistik Bölümü
Dersin KoordinatörüAtıf Evren
Dersi Veren(ler)Atıf Evren, Serpil Kılıç Depren
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıBu dersin amacı öğrencilerin istatistiğin ve olasılığın temel teorisini öğretmesine yardımcı olmaktır.
Dersin İçeriğiGama ve beta fonksiyonları; Gama ve beta olasılık dağılımları; rastlantı değişkenlerinin fonksiyonlarının olasılık dağılımları; iki değişkenli normal dağılım; çok değişkenli normal dağılım; Çebişev vb. eşitsizliklerin istatistikte kullanımı; büyük sayılar yasası; merkezi limit önermesi; Ki-kare; student-t; Snedecor F dağılımları; normal dağılımın istatistik teorisindeki rolü; bazı örnekleme dağılımları.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Probability and Statistics, M.R. Spiegel, J. Schiller, R.A. Srinivasan, Schaum’s Outlines, 4th Edition, 2013
  • An Introduction to Mathematical Statistics, R.J. Larsen,M.L. Marx, Prentice-Hall, 5th Edition, 2012
  • Ders Notları (Olasılık ve Çok Değişkenli Olasılık Dağılımlarına Giriş, Evren, A., Yıldız Teknik Üniversitesi Basın-Yayın Merkezi, 2006
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Bu dersi başarıyla tamamlayan öğrenciler, Gama ve beta dağılımları hakkında bilgi sahibi olabileceklerdir.
  2. Rastlantı değişkenlerinin fonksiyonlarının dağılımları hakkında bilgi sahibi olabileceklerdir.
  3. Limit teoremleri hakkında bilgi sahibi olabileceklerdir.
  4. Nnormallik varsayımından türeyen dağılımlar hakkında bilgi sahibi olabileceklerdir.
  5. İki değişkenli ve çok değişkenli normal dağılım hakkında bilgi sahibi olabileceklerdir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Konu Anlatımı::Gama ve beta fonksiyonları. Gama ve beta olasılık yoğunluk fonksiyonları . Sınıf içi Uygulama(5 dakika): Ms-Excel ile gama ve beta olasılık yoğunluk fonksiyonlarının grafiklerinin elde edilmesi Gamma ve beta olasılık yoğunluk fonksiyonlarının özellikleri Kaynak: 1. An Introduction to Mathematical Statistics, R.J. Larsen,M.L. Marx, , s270-274, Ders notları, 179-196 2. Probability and Statistics, M.R. Spiegel, J. Schiller, R.A. Srinivasan, s123
2Konu Anlatımı: Bernoulli ve Poisson süreçleri. Olasılık dağılımlarının sınıflandırılarak yeniden ele alınması. Geometrik dağılım ile negatif binom dağılımı arasındaki ilişki. Üstel dağılım ile gama dağılımı arasındaki ilişki. Sınıf içi Uygulama(5 dakika):Geometrik ve negatif binom dağılımları için olasılık hesabı Sınıf İçi Tartışma: Bernoulli ve Poisson süreçleri.Bernoulli ve Poisson süreçleri Kaynak: 1. Probability and Statistics, M.R. Spiegel, J. Schiller, R.A. Srinivasan, s 117-121 2. Ders notları s196-197
3Konu Anlatım:ı Rastlantı değişkenlerinin fonksiyonları. Kesikli haller. Sınıf içi Uygulama (5 Dakika): Kesikli rastlantı değişkenlerinin fonksiyonlarının olasılık hesabı.Olasılık dağılımlarının dönüşümlerle elde edilmesi Kaynak: An Introduction to Mathematical Statistics, R.J. Larsen,M.L. Marx, s176-183
4Konu Anlatımı: Rastlantı değişkenlerinin fonksiyonları. Sürekli haller. Sınıf içi Uygulama (5 Dakika): Sürekli rastlantı değişkenlerinin fonksiyonlarının olasılık hesabı. Sınıf içi Tartışma: Dönüşüm formülü ve dağılım fonksiyonu tekniği Kısa Sınav(15 Dakika): Ders sonunda derste anlatılan konularla ilgili kısa bir sınavın yapılmasıSürekli hallerde dönüşümler Kaynak: An IIntroduction to Mathematical Statistics, R.J. Larsen,M.L. Marx, s176-183 Kısa Sınav 1 : Dönüşüm formülü ve dağılım foksiyonu tekniği ile olasılık dağılımı türetme
5Konu Anlatımı: Çok değişkenli dönüşümler. Birebir dönüşümler. Sınıf içi Uygulama (5 Dakika): Birebir dönüşümün uygulanması Birebir dönüşümler Kaynak: Ders notları, s353-356
6Konu Anlatımı: İki değişkenli normal dağılım. Marjinal ve koşullu dağılımlar. Birleşik moment türeten fonksiyon. İki değişkenli normal dağılımda bağımsızlık, korelasyonsuzluk . Sınıf içi Uygulama (5 Dakika):MS-Excel ile iki değişkenli normal dağılımın konturlarının çizdirilmesi. Sınıf içi Tartışma: iki boyutlu normal dağılımda korelasyonsuzluk, bağımsızlık ilişkisi Kısa Sınav(15 Dakika): Ders sonunda derste anlatılan konularla ilgili kısa bir sınavın yapılmasıİki değişkenli normal dağılım Kaynak: Ders notları s409-429 Kısa Sınav 2: İki değişkenli moment türeten fonksiyondan yola çıkarak basit ve çapraz momentlerin elde edilmesiı
7Konu Anlatımı: Çok değişkenli normal dağılım. Varyans-kovaryans matrisi. Korelasyon matrisi Sınıf içi Uygulama (5 Dakika): Varyans-Kovaryans Matrisinden hareketle korelasyon matrisinin elde edilmesi. Çok değişkenli hallerde momentlerin matrislerle sunulması Kaynak: Ders notları, s409-429
8Ara Sınav 1
9Konu Anlatımı: Markov eşitsizliği. Çebişev eşitsizliği. Jensen eşitsizliği. Sınıf içi Uygulama (5 Dakika): Eşitsizlik kullanılarak olasılıklar için alt ya da üst sınır bulunması .Olasılık eşitsizlikleri Kaynak: Ders notları, s432-433
10Konu Anlatımı: Büyük sayılar yasası. Merkezi limit önermesi Sınıf içi Uygulama (5 Dakika): Merkezi limit önermesi ile olasılık hesaplanması Sınıf içi Tartışma: Merkezi limit önermesi ve büyük sayılar yasasının istatistikte oynadığı rolün tartışılması Kısa Sınav(15 Dakika): Ders sonunda derste anlatılan konularla ilgili kısa bir sınavın yapılmasıİstatistiğin İki Temel Yasası Kaynak: Ders notları s446-449 Kısa Sınav 3: Merkezi limit teoreminin uygulanması
11Konu Anlatımı: Normal dağılımdan türeyen dağılımlar. Ki-kare, student-t ve Snedecor-F dağılımı. Sınıf içi Uygulama (5 Dakika): Bu dağıılmların grafiklerinin Ms-Excel’e çizdirilmesi Sınıf içi Tartışma: İstatistikte dönüşümlerin önemi Normallik varsayımından türeyen dağılımlar Kaynak: Ders notları, s457-504
12Örnekleme kavramının önemi Kaynak: Probability and Statistics, M.R. Spiegel, J. Schiller, R.A. Srinivasan, s160-168 Kısa Sınav 4: Normal dağılımdan türeyen dağılımlar için olasılık hesabıÖrnekleme kavramının önemi Kaynak: Probability and Statistics, M.R. Spiegel, J. Schiller, R.A. Srinivasan, s160-168 Kısa Sınav 4: Normal dağılımdan türeyen dağılımlar için olasılık hesabı
13Konu Anlatımı: Normal dağılım, Ki-kare, student-t, Snedecor-F istatistiklerinin bazı örnekleme süreçlerine uygulanması. Sınıf içi Uygulama (5 Dakika): Bu dağılımlara yönelik olasılıkları Ms-Excel ile hesaplanması. Sınıf içi Tartışma: Ki-kare, student-t, Snedecor F dağılımlarının normallik varsayımı ile ilişkisiNormal dağılımdan türeyen dağılımların uygulamaları Kaynak: Ders notları, s457-504
14Konu Anlatımı: Güven aralıkları ve hipotez testleri. Sınıf içi Uygulama (5 Dakika):Güven aralığı hesabı ve test istatistiği hesabı. Sınıf içi Tartışma: Güven aralığı kavramının ve istatistiksel hipotez testi kavramlarının tartışılmasıGüven aralığı ve hipotez testi kavramları Kaynak: 1. Probability and Statistics, M.R. Spiegel, J. Schiller, R.A. Srinivasan, s204-206 2. An Introduction to Mathematical Statistics, R.J. Larsen,M.L. Marx, s 350-410
15Genel Tekrar.Genel tekrar
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım144
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği416
Ödev00
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar140
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama00
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması144
Derse Özgü Staj
Ödev00
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği42
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)120
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)120
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok