Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
KonutSBP334024200
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Şehir ve Bölge Planlama Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimŞehir ve Bölge Planlama Bölümü
Dersin KoordinatörüErcan Koc
Dersi Veren(ler)Ercan Koc
Asistan(lar)ı
Dersin Amacı“Konut” dersinin amacı; kentsel alanlarda ağırlıklı bir fonksiyon olan konut alanları ile ilgili politika, planlama, tasarım, uygulama ilişkilerinin kurulması, farklılaşan plan tipleri, kullanıcı mekan ilişkisi, konut çevre ve konut doğal yapı ilişkileri ile bununla ilintili sosyal boyut koşutunda konut alanı planlama ilkeleri konusunda bilgi birikimi sağlanmasıdır.
Dersin İçeriğiTüm canlılar için beslenme, barınma (dinlenme, güvenlik, özel yaşam) öncelikli işlevlerdir. İnsan yaratıcı özellikleri ile barınma sorunlarını çözmekte gösterdiği evrimsel çizgi ile farklılaşmakta, konut diye tanımlanan barınma mekanları bu evrimsel niteliği ile her dönemde gereksinimler koşutunda gelişim göstermektedir. Bu gelişim süreci ile konut günümüzde artık sadece barınma ve güvenlik işlevinin ötesine geçmiş dinlenme, çalışma ve üretim işlevleri ile sosyal bir mekan işlevini de yüklenmiş durumdadır. Diğer yandan ekonomik, toplumsal ve sosyal ilişkilerin çözümlenmesinde araç olarak da kullanılan konut; sınıflaşmanın da göstergesi haline gelmiş, konutun prestij boyutu ön plana çıkmıştır. Kentsel ve kırsal tüm yerleşmelerde barınma (konut) alanları diğer tüm işlevlerden farklı niteliktedir. Bu farklılık yaygın işlev alanı olması ve diğer tüm işlev alanlarının beraberinde barınma işlevini de gerektirmesinden kaynaklanmaktadır. Bu kapsamda; şehir planlama meslek alanının konut alanları tasarımında uzmanlaşma gereksinimi ön plana çıkmakta, konut ve konut alanının kalitesi yaşanabilirlik ölçütleri koşutunda “planlama” sürecinde alınan kararlarla yönlendirilmektedir. “Konut” dersi konut alanı tasarımı çalışılan Planlama II stüdyosunu destekleyen bir derstir. Bu derste genel anlamda konut, konut alanı ve konut alanı planlama/tasarım sürecine ilişkin kavramlar tanımlanmakta, barınma işlevi ve diğer kentsel fonksiyon alanları ile ilintisi irdelenmektedir. “Konut” dersi kapsamında farklı ülkelerde farklılaşan içerikteki konut politikası, konut gereksinimi, konut üretim sistemi, konut sorunu ve kentsel mekana yansıma biçimleri ve konut alanı tasarım ilkeleri ele alınmaktadır. Bu ders kapsamında konut kültürü, konut ekonomisi, yoğunluk kavramı, konut alanlarındaki farklılaşma, sınıflaşma ile ilintili sosyal boyut ile koruma, sağlıklaştırma ve kentsel dönüşüm kavramları tartışılmaktadır.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Altaban, Ö., Şenyapılı, T., (2002), “Konut Politikası Geliştirme Çalışması: Ruhsatsız Yapılaşmanın Dönüşüm ve İyileştirme Sorunları, Bulgular, Öneriler” Konut Kurultayı, İst.
  • Aksoylu, Yurdanur, (1987), Kent Gecekondulularının Sosyal Dayanışma Bağları ve Yerel Yönetimle Etkileşimleri, Bayındırlık ve İskan Bak., Ank.
  • Bayındırlık ve İskan Bak., Belediyeler İmar Altyapı Konut Rehberi,. Ank.(1995)
  • Balamir, Murat, (1993), Konut Üretim Modeli, ODTÜ Yayınını, Ank, ISBN:975-429-054-7
  • Bulos, M.., Teymur, N., (1993), Housing: Design, Research, Education, Avebury.
  • Davis, M., (2007), Gecekondu Gezegeni, Metis Yayınları, İst., ISBN:13-978-975-342-621-3.
  • Demirel, Z., (2002), Kamulaştırma, YTÜ yayını, İst.
  • Duhani, Said N., (1984), Eski İnsanlar Eski Evler, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayını, met/er matbaası, İst.
  • Erdoğan, Necmi, (Editör), (2002), Yoksulluk Halleri, Demokrasi Kitaaplığı Yayınevi, İst, ISBN:975-7237-22-1
  • Gök, T., (1983), İmar Kararları ve Yargı Denetimi, ODTÜ, Ank.
  • Gür, Ş., Ö., (2000), Doğu Karadeniz Örneğinde Konut Kültürü, Yapı Endüstri Merkezi, İst. ISBN:975-7438- 91-X
  • Habitat II Türkiye Raporu.
  • http://www.konut.gov.tr.
  • http://www.tüik.gov.tr.
  • İBB, APK Daire Başkanlığı, (2003), “Deprem ve Kent Araştırması Raporu”, İstanbul.
  • İBB, (2009, İstanbul Nazım Planı Raporu, İstanbul.
  • İmar Planlama Mevzuatı ve Uygulaması, 14. İskan ve Şehircilik Haftası Konferansları, (1986), Trabzon.
  • IMP (İstanbul Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi) -2007 Analiz Raporu, İst.
  • Işık, Oğuz, Pınarcıoğlu M. Melih, (2001), Nöbetleşe Yoksulluk, İletişim Yayınları, İst, ISBN:975-470-901-7
  • Kalkan, S., Çetiz S., Akay, Z.,(2004), “İstanbul Metropoliten Alanı ve Bu Alanda Yaşanan Yapısal Değişim”, Değişen-Dönüşen Kent ve Bölge, ODTÜ, 8-9-10.11.2004, Ankara.
  • Kaptan, H., (1988), Metropoliten Alan İçinde Düşük Gelir Grubunun Yerleşme Düzeni, Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İstanbul.
  • Keleş, R., (1984), Kentleşme ve Konut Politikası, Ank. Üniv, Ank.
  • Keleş, R., (1984), Kentleşme ve Konut Politikası, Ank. Üniv, Ank.
  • Kiper, P., vd. (1978), İmar Planları Yapım ve Uygulama Sürecinin Eleştirisi, ŞPO, Ank.
  • Kıray, M., (1984), İstanbul: Metropoliten Kent, Mimarlık, Mimarlar Odası, Ocak 199, İst.
  • Koç, E., (1998), Planlara ve Düzenleyici Yasal Kurallara Uygun Olmayan Yapılaşma Alanlarının Dönüşüm Sürecinde Planlamanın Etkinliği, YTÜ. Fen Bilimleri Ens., Doktora Tezi, İst.
  • Koç, E., (1998),Metropoliten Alanlarda Kentsel Dönüşüm Sürecinde Planlamanın Etkinliği, Metropoliten Alanlar Planlama Sorunları I. Semp. Bildiriler K, YTÜ Basım-Yayın Merkezi, Sf: 288-300, İst.
  • Koç, E., (2002), İstanbul’da Deprem Riskine Karşı Kentsel Mekanda Planlama Alternatifi Arayışında Fikirtepe Örneği, Kentlerin Depreme Hazırlanması ve İstanbul Gerçeği Sempozyumu, İstanbul Mimarlar Odası, İTÜ Taşkışla Binası, İstanbul, 8-9 Şubat 2002.
  • Koç, E., (2002), Kentsel Mekanın Kendini Tüketme Süreci ve Dönüşüm, Konut Kurultayı, ŞPO, İBB, YTÜ , 22-23-24 Mayıs 2002, İstanbul.
  • Koç, E., Gül.A.,(2003) İmar Uygulamaları ve Uygulama Araçları, Kentsel Dönüşüm Sempozyum Kitabı, ŞPO.
  • Koç, E., vd., (2003), İstanbul Deprem Mastır Planı Raporu, YTÜ-BÜ-ODTÜ-İTÜ Çalışma Grupları, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul.
  • Koç, E., (2000), “17 Ağustos 1999 Marmara Depreminde Meydana Gelen Hasarın Yönetim, Planlama ve Uygulama Boyutu, 3. Bin Yılda Şehirler: Küreselleşme,Mekan, Planlama, Dünya Şehircilik Günü 23. Kolokyumu, 8-10 Kasım 1999, Dünya Şehircilik Günü 23. Kolokyum Kitabı, YTÜ Basım-Yayın Merkezi, sf:453- 469, 2000, İst.
  • Komut, E., (Editör), (1996), Diğerleri’nin Konut Sorunları, Habitat II Ön Konferansı, Mimarlar Odası, Ank. ISBN:975-395-170-1
  • Konut ve Kent İşletmeciliği, (1987), Bildiriler Kitabı, Kent-Koop Yayını, Ank.
  • Konutlar-Toplukonutlar, (2001), Tasarım Yayın Grubu, İst., ISBN:975-8051-11-3
  • Murdie, R., (1994), Blacks in Near-ghettos, Black Visible Minority Population in Metropolitan Toronto, Housing Authority Public Housing Units, Housing Studies 9
  • Özden, P., vd. (2001), Konut Politikaları, Aktörler, Roller ve Değişim Panel Kitabı, ŞPO-İBB, Erkam Basımevi, İst.
  • Özgür, E. F., (2009), “İstanbul'un Konut Alanlarında Yeni Eğilimler”, Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi,
  • http://www.obarsiv.com.
  • Sey, Yıldız (Editör), (1998), 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, Bilanço 98 Yayın Dizisi, Tarih Vakfı Yayınları, İst, ISBN:975-7306-44-4
  • Suher, Hande, (Editör), (1991), Kentleşme ve Kentlileşme Politikaları, TÜSES Yayınları, İst.
  • Şenyapılı, T., (2004), “Baraka”dan Gecekonduya, Ankara’da Kentsel Mekanın Dönüşümü:1923-1960, İletişim Yayınları, İstanbul, ISBN: 975-05-0297-3.
  • Tankut, Gönül, (1993), Bir Başkentin İmarı, Anahtar Kitaplar Yayınevi, İst, ISBN:975-7787-26-4
  • Tekeli, İlhan-Okyay, Tarık, (1980), Dolmuşun Öyküsü, Çevre ve Mimarlık Bilimleri Derneği, Ank.
  • TMMOB Şehir Plancıları Odası, (2002), Yoksulluk, Kent Yoksulluğu ve Planlama, Ankara, ISBN:975-395-618- 5.
  • Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Konut Araştırmaları Dizisi, (1996), 14 Kitap.
  • Tütengil, Cavit Orhan, (1984), Az Gelişmenin Sosyolojisi, Belge Yayınları,İst.
  • Türkiye’de Son 10 Yılda Toplu Konut Uygulamaları Sempozyumu, (1991), YTÜ
  • Ünal, E., (1996), İmar Planlama Uygulama, Bayındırlık ve İskan Bak., Ank.
  • TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, (2009), Konut Sempozyumu,Mü-Ka Matbaası, İst. ISBN:978-605-0102-7
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenci konut ve konut politikaları konusunda bilgi sahibi olur.
  2. Öğrenci konut alanı yer seçimi, yöneliş, yoğunluk, konut çevre ilişkisi, parsel kullanımı, yapı zemin ilişkisi, konut yapılaşma düzeni ilişkisi, konut alanında donat gereksinimi, konut sosyal yapı ilişkisi, konut alanlarında teknik altyapısı hakkında bilgi sahibi olur
  3. Öğrenci konut üretim yöntemleri hakkında bilgi sahibi olur
  4. Öğrenci konut alanı tasarım ilkelerini öğrenir
  5. Öğrenci konutun anlamı, yerleşme sistemi tanımı içerisindeki yeri ve önemi, konutun sosyal ve ekonomik boyutu, konut alanlarında doku, donatı, yaşam kalitesi konut ilişkisi, konut üretimi ve donanım konularında bilgi ve beceri edinirler.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-133344
PÇ-244443
PÇ-344345
PÇ-453444
PÇ-554545
PÇ-644444
PÇ-755534
PÇ-855454
PÇ-944545
PÇ-1054455

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Tanışma, dersin işleniş yöntemi, içerik “Küreselleşme-Yerelleşme”, Sürdürülebilirlik-Yaşanabilirlik-Hakçalık”, “Yönetişim-Kentli Bağlılığı-Yapabilir Kılma” kavramları Araştırma konularının belirlenmesi
2Dünyada ve Türkiye’de kentleşme-kentlileşme kavramları, gelişimi ve konut gereksinimi ilişkisi. Konut tipolojisi, tek ailelik (tek ev, ikiz ev, sıra ev, avlulu ev, teras ev ...), çok ailelik (ara blok, blok başı, köşe blok, yatay kütle / nokta blok ..), konut tipolojisi yapı düzeni ilişkisi, İlgili okumalar, Sunum hazırlık
3Gelişmiş, azgelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde konut sorununun kentsel mekana yansıma biçimleri. Türkiye’de konut politikası.İlgili okumalar, Sunum hazırlık
4Doku kavramı, Farklı coğrafyalarda konut dokusu, Konut kültürü, konut-yaşam tarzı, konut-coğrafya, konut-komşuluk ilişkisi İlgili okumalar, Sunum hazırlık
5İşlev alanları kapsamında konutun yeri, Konutun anlamı ve gelişimi.İlgili okumalar, Sunum hazırlık
6Yasadışı yapılaşma, Türkiye’de yasal ve yasadışı ikili yapılar sorunu. Gecekondu, hisseli yapılaşma, kaçak yapılaşmanın gelişimi ve yasallaştırılması.İlgili okumalar, Sunum hazırlık
7Konut alanı yerseçimi ölçütleri Konut alanlarındaki farklılaşma, sınıflaşma ile ilintili sosyal boyut. Konut alanında farklı sosyal grupların iskân edilmesinden beklenen toplumsal fayda. İlgili okumalar, Sunum hazırlık
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Afet ve yapı ilişkisiRapor ve sunumların teslimi
10Konut sunum sistemleri, konut üretim modelleri. Bireysel konut üretimi, toplu konut, konut kooperatifçiliği, yap-sat sistemi. Sunum
11Konut Alanı planlama ve Tasarım İlkeleriSunum
12Konut alanlarında yeniden işlevlendirme, koruma, yenileme, sağlıklaştırma, soylulaştırma kavramlarıSunum
13Konut Alanları ve Planlama (Kentsel Gelişme Alanları) Sunum
14Kentsel dönüşüm bağlamında konut alanları.Sunum
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev110
Sunum/Jüri120
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar130
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati132
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması116
Sınıf Dışı Ders Çalışması154
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer19
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)12
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)12
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok