Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Çeviri TarihiMTF205123200
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüZorunlu @ Fransızca Mütercim Tercümanlık Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimBatı Dilleri ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüAyse Banu Karadag
Dersi Veren(ler)Ayse Banu Karadag
Asistan(lar)ıMurat Onur Sabaz
Dersin AmacıÖğrencileri çeviribilim alanının altyapısını oluşturan çeviri tarihi konusunda bilgilendirmek.
Dersin İçeriğiEski çağdan günümüze dünyada ve Türkiye’de çeviriler ve çevirmenler hakkında tarihsel bilgi / Çevirmenler / Çeviri okulları / Çeviri hareketleri / Çeviri – toplum ilişkileri.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Antoine Berman. 1989. "La Traduction et ses discours". Meta. 34/4. 672-679.
  • Ayşe Banu Karadağ. 2008. "Batı Medeniyeti Mitosu Robinson Crusoe’nun Osmanlıcadaki Çeviri Macerası Üzerine". Çevı̇rı̇nı̇n Tanıklığında ‘Medenı̇yet’ı̇n Dönüşümü. İstanbul: Diye Yayınları. 107-133.
  • Ayşe Banu Karadağ. 2012. “Çeviri Tarihimizde Fennî Romanlarla Bir Kültür Repertuarı Oluşturmak”. İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi. 2012/2. 6. 45-73.
  • Ayşe Banu Karadağ. 2013. "Çeviri Tarihimizde 'Gözle Görülür' Bir Mütercime: Fatma Aliye Hanım”. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Aralık 2013. 37/2. 1-16.
  • Ayşe Banu Karadağ. 2013. “Tanzimat Dönemi'nden İkinci Meşrutiyet Dönemi'ne Kadın Çevirmenlerin Çeviri Tarihimizdeki 'Dişil' İzleri”. Humanitas - International Journal of Social Sciences. Bahar 2013/2. 105-126.
  • Ayşe Banu Karadağ. 2014. “Batı'nın Çevrilmesini “Medeniyet” Odağıyla Yeniden Okumak: Tanzimat Dönemi/Sonrası Çeviriler ve “Çekinceli” Cesur Çevirmenler”. Tanzimat ve Edebiyat - Osmanlı İstanbulu’nda Modern Edebi Kültür. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 481-504.
  • Ayşe Banu Karadağ. 2014. “Tanzimat'tan II. Meşrutiyet’e Çeviri Roman Hallerine Ön söz / Son Söz Tanıklıkları”. Metnin Halleri: Osmanlı'da Telif, Tercüme ve Şerh. İstanbul: Klasik Yayınları. 99-145.
  • Cemal Demircioğlu. 2016. "Judy Wakabayashi". Çeviribilimde Tarih ve Tarihyazımı". İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. 79-89.
  • Gideon Toury. 2004. “Çeviri Normlarının Doğası ve Çevirideki Rolü”. (çev. Arzu Eker). Çeviri Seçkisi 2: Çeviriyi Düşünenler (ed. Mehmet Rifat). İstanbul: Dünya. 233-254.
  • Gideon Toury. 2000. “The Nature and Role of Norms in Translation”. The Translation Studies Reader (ed. Lawrence Venuti). London and New York: Routledge. 198-211.
  • Gül Mete Yuva. 2006. La littérature turque et ses sources françaises. Paris: L’Harmattan. 60-67.
  • Işın Bengi Öner. 1999. “Türk Edebiyatında La Dame Aux Camélias Çevirileri”. Çeviri Bir Süreçtir… Ya Çeviribilim?. İstanbul: Sel Yayıncılık. 45-66.
  • Itamar Even-Zohar. 1978/2004 “Yazınsal Çoğuldizge İçinde Çeviri Yazının Durumu”. (çev. Saliha Paker). Çeviri Seçkisi 2: Çeviriyi Düşünenler (ed. Mehmet Rifat). İstanbul: Dünya. 191-201.
  • Itamar Even-Zohar. 1978/2000. “The Position of Translated Literature within the Literary Polysystem”. The Translation Studies Reader (ed. Lawrence Venuti). London and New York: Routledge.192-197.
  • James Holmes. 1972/2004. “Çeviribilim Adı ve Doğası”. (çev. Ayşenaz Koş). Çeviri Seçkisi 2: Çeviriyi Düşünenler (ed. Mehmet Rifat). İstanbul: Dünya. 165-182.
  • James Holmes. 1972/2000. “The Name and Nature of Translation Studies”. The Translation Studies Reader (ed. Lawrence Venuti), London and New York: Routledge. 172-185.
  • Lieven D’hulst. 2001. “Why and How to Write Translation Histories?”. Emerging Views on Translation History in Brazil (ed. John Milton). Special Issue of Crop (Universidade de Sao Paulo). 6. 21-32.
  • Mathieu Guidère. 2008. Introduction à la traductologie: penser la traduction: hier, aujourd’hui, demain. Brussels: De Boeck. 9-10; 19-20.
  • Şehnaz Tahir Gürçağlar. 2002. “What Texts Don’t Tell: The Use of Paratexts in Translation Research.” Crosscultural Transgressions. Research Models in Translation Studies II: Historical and Ideological Issues (ed. Theo Hermans). Manchester: St. Jerome. 44-60.
  • Yurdanur Salman et altri. 2003. Ortak Kültür Sözlüğü: Yabancı Sözcük, Terim, Deyim, Özdeyiş ve Atasözleri. İstanbul: Adam Yayınları.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Çeviri sorunları ve çözümleri hakkında bilinç kazanma.
  2. Çeviribilimin tarihsel gelişim süreci hakkında farkındalık kazanma.
  3. Tarihteki çevirmenlerin mesleki etik ve sorumluluk bilinci hakkında farkındalık kazanma.
  4. Farklı ülkelerde farklı zamanlardaki çevirmen söylemleri hakkında bilgi edinme.
  5. Tarihe ilişkin bakış açısı geliştirerek, fikirlerin yeni görüşlere uyarlamasında gerekli olan zihinsel esnekliği kazanma.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-1-----
PÇ-2-----
PÇ-3-----
PÇ-4-----
PÇ-5-----
PÇ-6-----
PÇ-7-----
PÇ-8-5--5
PÇ-95----
PÇ-10--5--
PÇ-115--5-
PÇ-12-----

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Çeviri tarihi olgusuna genel giriş. Ders içeriği hakkında bilgi formu
2Çeviri ve çevirmen söylemleri: "La Traduction et ses discours". Antoine Berman. 1989. "La Traduction et ses discours". Meta. 34/4. 672.
3Çeviriye Tarihsel Bakış-I: "Situation de la traductologie: Délimitation du champ". “Çeviribilim Adı ve Doğası”. 1. Mathieu Guidère. 2008. Introduction à la traductologie : penser la traduction: hier, aujourd’hui, demain. Brussels: De Boeck. 9-10. 2. James Holmes. 1972/2004. “Çeviribilim Adı ve Doğası”. (çev. Ayşenaz Koş). Çeviri Seçkisi 2: Çeviriyi Düşünenler (ed. Mehmet Rifat). İstanbul: Dünya. 165-182. 3. James Holmes. 1972/2000. “The Name and Nature of Translation Studies”. The Translation Studies Reader (ed. Lawrence Venuti), London and New York: Routledge. 172-185.
4Çeviriye Tarihsel Bakış-II: “Les moyens de transmission- La Traduction”. “Yazınsal Çoğuldizge İçinde Çeviri Yazının Durumu”. 1. Gül Mete Yuva. 2006. La littérature turque et ses sources françaises. Paris: L’Harmattan. 60-67. 2. Itamar Even-Zohar. 1978/2004 “Yazınsal Çoğuldizge İçinde Çeviri Yazının Durumu”. (çev. Saliha Paker). Çeviri Seçkisi 2: Çeviriyi Düşünenler (ed. Mehmet Rifat). İstanbul: Dünya. 191-201. 3. Itamar Even-Zohar. 1978/2000. “The Position of Translated Literature within the Literary Polysystem”. In Lawrence Venuti (ed) The Translation Studies Reader, London and New York: Routledge.192-197.
5Çeviri tarihi yazımı: “Why and How to Write Translation Histories?” Eşsüremlilik ve artsüremlilik. “Tanzimat'tan II. Meşrutiyet’e Çeviri Roman Hallerine Ön söz / Son Söz Tanıklıkları”.1. Lieven D’hulst. 2001. “Why and How to Write Translation Histories?”. Emerging Views on Translation History in Brazil (ed. John Milton). Special Issue of Crop (Universidade de Sao Paulo). 6. 21-32. 2. Ayşe Banu Karadağ. 2014. “Tanzimat'tan II. Meşrutiyet’e Çeviri Roman Hallerine Ön söz / Son Söz Tanıklıkları”. Metnin Halleri: Osmanlı'da Telif, Tercüme ve Şerh. İstanbul: Klasik Yayınları. 99-145.
6Tanzimat'tan II. Meşrutiyet’e Çeviri Romanlar: “Batı'nın Çevrilmesini “Medeniyet” Odağıyla Yeniden Okumak: Tanzimat Dönemi/Sonrası Çeviriler ve “Çekinceli” Cesur Çevirmenler”.Ayşe Banu Karadağ. 2014. “Batı'nın Çevrilmesini “Medeniyet” Odağıyla Yeniden Okumak: Tanzimat Dönemi/Sonrası Çeviriler ve “Çekinceli” Cesur Çevirmenler”. Tanzimat ve Edebiyat - Osmanlı İstanbulu’nda Modern Edebi Kültür. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 481-504.
7Robinson Crusoe’nun Osmanlıcadaki Çeviri Macerası: "Batı Medeniyeti Mitosu Robinson Crusoe’nun Osmanlıcadaki Çeviri Macerası Üzerine".Ayşe Banu Karadağ. 2008. "Batı Medeniyeti Mitosu Robinson Crusoe’nun Osmanlıcadaki Çeviri Macerası Üzerine". Çevı̇rı̇nı̇n Tanıklığında ‘Medenı̇yet’ı̇n Dönüşümü. İstanbul: Diye Yayınları. 107-133.
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Çeviriye Tarihsel Bakış-III: "Aperçu historique de la traduction". “Türk Edebiyatında La Dame Aux Camélias Çevirileri”.1. Mathieu Guidère. 2008. Introduction à la traductologie : penser la traduction: hier, aujourd’hui, demain. Brussels: De Boeck. 19-20. 2. Işın Bengi-Öner. 1999. “Türk Edebiyatında La Dame Aux Camélias Çevirileri”. Çeviri Bir Süreçtir… Ya Çeviribilim?. İstanbul. Sel Yayıncılık. 45-66.
10Çeviri tarihi ve kültür repertuarı. Çeviri tarihi ve kadın çevirmenler.Tarihsel kaynaklarda karşılaşılan ortak kültür terimleri.1. Ayşe Banu Karadağ. 2012. “Çeviri Tarihimizde Fennî Romanlarla Bir Kültür Repertuarı Oluşturmak”. İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi. 2012/2. 6. 45-73. 2. Yurdanur Salman vd. 2003. Ortak Kültür Sözlüğü: Yabancı Sözcük, Terim, Deyim, Özdeyiş ve Atasözleri. İstanbul: Adam Yayınları.1. Ayşe Banu Karadağ. Çeviri Tarihimizde “Gözle Görülür” Bir Mütercime: Fatma Aliye Hanım”. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Aralık 2013. 37/2. 1-1Ayşe Banu Karadağ. 2013. “Tanzimat Dönemi’nden
11II. Vize.Tüm kaynaklar.
12Yanmetinler. Çeviri tarihi araştırmalarında yanmetinler: “What Texts Don’t Tell: The Use of Paratexts in Translation Research.”Şehnaz Tahir Gürçağlar. 2002. “What Texts Don’t Tell: The Use of Paratexts in Translation Research.” Crosscultural Transgressions. Research Models in Translation Studies II: Historical and Ideological Issues (ed. Theo Hermans). Manchester: St. Jerome. 44-60.
13Çeviri ve tarihyazımı: "Judy Wakabayashi". “Çeviri Normlarının Doğası ve Çevirideki Rolü”.1. Cemal Demircioğlu. 2016. "Judy Wakabayashi". Çeviribilimde Tarih ve Tarihyazımı". İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. 79-89. 2. Gideon Toury. 2004. “Çeviri Normlarının Doğası ve Çevirideki Rolü”. (çev. Arzu Eker). Çeviri Seçkisi 2: Çeviriyi Düşünenler (ed. Mehmet Rifat). İstanbul: Dünya. 233-254. 3. Gideon Toury. 2000. “The Nature and Role of Norms in Translation”. The Translation Studies Reader (ed. Lawrence Venuti). London and New York: Routledge. 198-211.
14Genel Tekrar. Tüm kaynaklar.
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım00
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar260
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati132
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması132
Derse Özgü Staj
Ödev00
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği00
Projeler00
Sunum / Seminer00
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)26
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)111
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok