| Ders Adı | Kodu | Yerel Kredi | AKTS | Ders (saat/hafta) | Uygulama (saat/hafta) | Laboratuar (saat/hafta) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Tekstil Doğal Boyaları ve Uygulamaları | KIM4751 | 3 | 5 | 2 | 0 | 2 |
| Önkoşullar | Yok |
|---|
| Yarıyıl | Bahar |
|---|
| Dersin Dili | Türkçe |
|---|---|
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | |
| Ders Kategorisi | Temel Meslek Dersleri |
| Dersin Veriliş Şekli | Yüz yüze |
| Dersi Sunan Akademik Birim | Kimya Bölümü |
|---|---|
| Dersin Koordinatörü | Mahmure ÜSTÜN ÖZGÜR |
| Dersi Veren(ler) | Mahmure ÜSTÜN ÖZGÜR |
| Asistan(lar)ı |
| Dersin Amacı | Ülkemiz 10.000’ e yaklaşan bitki türü ile Avrupa ve Ortadoğu’nun bitki örtüsü bakımından en zengin ülkelerinden biri olup bu zengin florasına paralele olarak doğal boyacılıkta kullanılan 150’ ye yakın bitki türü mevcuttur. Boya bitkileri tekstil, gıda, deri vs gibi sanayi ürünlerinin temel boyarmaddesi olmuştur. Bu derste 1.Türkiye’ de yetişen boya bitkileri 2.Bu bitkilerden boyaların eldesi 3.Doğal boyalarla yine doğal elyafların boyanması 4.Endüstride doğal boyacılığın uygulama alanları hakkında bilgi verilmesi 5.Laboratuarda yapılacak uygulamalarla çalışma alanı olarak tekstil sanayiyi seçen öğrencilerin bu konuda tecrübe kazanmaları sağlanacaktır. |
|---|---|
| Dersin İçeriği | 1.Boya, boyar madde,boyama işlemi,doğal boyar maddelerin tarihsel gelişimi 2.Doğal boyar maddeler 3.Yapay boyar maddeler 4.Bitkisel boyar maddeler,mordanlar,boyamaya hazırlık,boyama işlemi ve haslık testleri 5.Doğal boya eldesinde en çok kullanılan boya bitkileri, özellikleri ve renk veren bölümleri 6. Türkiyede yetişen boya bitkileri 7. Anadolu halılarında kullanılan renkler 8.Doğal boyacılıkta kullanılan kimyasal ve yardımcı maddeler 9.Doğal boyamada kullanılan mordanlar,tannenler,tannic asit,metal tuzları,yağlar 10.Mordanlama metodları 11.Boyaların ekstraksiyonu(Su ile solvent ile ekstraksiyon) 12.Boyamaya hazırlık ve boyama işlemleri 13.Boyama türleri ve teknikleri 14.Boyama reçeteleri 15.Haslık testleri 16.Renk ölçümleri 17.Endüstride doğal boyacılığın uygulamaları 18.Bitkilerden elde edilen boyalarla doğal elyafın (yün, ipek, pamuk) boyanması 19.Doğal boya ve doğal boyacılık ile ilgili son yayınların sunulması |
| Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar |
|
| Opsiyonel Program Bileşenleri | Yok |
Ders Öğrenim Çıktıları
- Bu derste, 1.Türkiye’ de yetişen boya bitkileri
- .Bu bitkilerden boyaların eldesi
- Doğal boyalarla yine doğal elyafların boyanması
- Endüstride doğal boyacılığın uygulama alanları hakkında bilgi verilmesi
- Laboratuarda yapılacak uygulamalarla çalışma alanı olarak tekstil sanayiyi seçen öğrencilerin bu konuda tecrübe kazanmaları sağlanır.
Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi
| DÖÇ-1 | DÖÇ-2 | DÖÇ-3 | DÖÇ-4 | DÖÇ-5 | |
| PÇ-1 | - | - | - | - | - |
| PÇ-2 | - | - | - | - | - |
| PÇ-3 | - | - | - | - | - |
| PÇ-4 | - | - | - | - | - |
| PÇ-5 | - | - | - | - | - |
| PÇ-6 | - | - | - | - | - |
| PÇ-7 | - | - | - | - | - |
| PÇ-8 | - | - | - | - | - |
| PÇ-9 | - | - | - | - | - |
| PÇ-10 | - | - | - | - | - |
| PÇ-11 | - | - | - | - | - |
| PÇ-12 | - | - | - | - | - |
| PÇ-13 | - | - | - | - | - |
| PÇ-14 | - | - | - | - | - |
Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Boya, boyar madde, boyama işlemi, doğal boyar maddelerin tarihsel gelişimi ,Doğal boyar maddeler,yapay boyar maddeler | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 2 | Bitkisel boyar maddeler, mordanlar, boyamaya hazırlık, boya işlemi ve haslık testleri | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 3 | Doğal boya eldesinde en çok kullanılan boya bitkileri, özellikleri ve renk veren bölümleri | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 4 | Türkiyede yetişen boya bitkileri, Anadolu halılarında kullanılan renkler | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 5 | Doğal boyacılıkta kullanılan kimyasal ve yardımcı maddeler | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 6 | Doğal boyamada kullanılan mordanlar, tannenler, tannic asit, metal tuzları, yağlar | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 7 | Mordanlama metodları | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 8 | Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı | |
| 9 | Ara Sınav | Ara Sınav |
| 10 | Boyama türleri ve teknikleri , Boyama reçeteleri | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 11 | Haslık testleri | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 12 | Renk ölçümleri | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 13 | Endüstride doğal boyacılığın uygulamaları | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 14 | Bitkilerden elde edilen boyalarla doğal elyafın (yün, ipek, pamuk) boyanması | Öğretim üyesinin ders notları ve sunumları |
| 15 | Final |
Değerlendirme Sistemi
| Etkinlikler | Sayı | Katkı Payı |
|---|---|---|
| Devam/Katılım | 13 | 10 |
| Laboratuar | 0 | |
| Uygulama | ||
| Arazi Çalışması | ||
| Derse Özgü Staj | ||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | ||
| Ödev | ||
| Sunum/Jüri | 1 | 10 |
| Projeler | ||
| Seminer/Workshop | ||
| Ara Sınavlar | 1 | 40 |
| Final | 1 | 40 |
| Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı | ||
| Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı | ||
| TOPLAM | 100 | |
AKTS İşyükü Tablosu
| Etkinlikler | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İşyükü |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 13 | 3 | |
| Laboratuar | 0 | 0 | |
| Uygulama | |||
| Arazi Çalışması | |||
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 13 | 3 | |
| Derse Özgü Staj | |||
| Ödev | |||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | 2 | 10 | |
| Projeler | |||
| Sunum / Seminer | 1 | 15 | |
| Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 15 | |
| Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 15 | |
| Toplam İşyükü : | |||
| Toplam İşyükü / 30(s) : | |||
| AKTS Kredisi : | |||
| Diğer Notlar | Yok |
|---|
