Dersin Amacı | Yöntem Felsefeleri, bilimsel yöntem anlayışının düşünce tarihi içindeki evrimini ele almayı amaçlayan bir derstir. Farklı bilme tarzları (teorik, empirik), farklı alanlara (doğal alan, kültürel alan) ilişkin bilme tarzları ve bu tarzlar etrafında ortaya çıkan yöntem felsefelerinin anlaşılması, dersin başlıca amacını oluşturmaktadır. |
Dersin İçeriği | Bilgi anlayışının, Aristoteles’in mantık temelli bilgi anlayışından başlayarak; theoria, praxis, emperia, eikasia, historia kavramlarını kendi varlık alanlarıyla bağlantılı bir şekilde analiz ederek, Francis Bacon’a kadar seyrini ele aldıktan sonra, Yeniçağ biliminin temelini oluşturan Novum Organum adlı esere gelinir. Francis Bacon, bu eserle birlikte emperia’yı öne çıkaran bilimsel tutum, gerçeklik alanının bilgisine yönelir. Modern bilimin temelini oluşturan bu yöntemsel anlayış, Aristoteles’in mantık temelli bilme anlayışının yerine deneyi ve matematiği önceleyen bir yöntem anlayışı ortaya koyar.
Öte yandan doğa bilimleri ve insan bilimleri ayrımından hareketle, insan bilimlerinin tarihsel gelişimi de ele alınacak, edebiyatın bir parçası olarak tarih yazıcılığından bir bilim olarak tarih bilimine gelen süreç ele alınacaktır. Bu bağlamda İbn Haldun ve Vico ele alınacak, oradan çağdaş sosyal bilimler felsefelerine geçiş yapılacaktır. Ders, bu içeriği ile bilim ve yöntem kavramları konusunda, düşüncenin tarihsel gelişimi bağlamında, bir birikim ve kavrayış gücü oluşturmayı amaçlar.
|
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar | - Aguste Comte, Pozitiviizmin İlmihali, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Aristoteles, Metafizik, Sosyal Yayınlar.
- Bryan Magee, Karl Popper’ın Bilim Felsefesi ve Siyaset Kuramı
- Doğan Özlem, Bilim, Tarih ve Yorum, İnkılap Yayınları.
- Giambattista Vico, Yeni Bilim, Doğu Batı Yayınları.
- Hans-Gorg Gadamer, Hakikat ve Yöntem, Paradigma Yayınları.
- Hasan Aslan, Bilim Felsefesi, http://www.scribd.com/doc/75480541/
- İbn Haldun, Mukaddime, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Michel Foucault, Bilginin Arkeolojisi, Birey Yayınları.
- Paul Feyerabend, Yönteme Hayır, Ara Yayınları
- P. Rabinow – W. Sullivan, Toplum Bilimlerinde Yorumcu Yaklaşım, Hürriyet V.
- Platon, Devlet, Remzi Kitabevi.
- Platon, Timaios, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Şafak Ural, Bilim Tarihi, Çantay Yayınları.
- Thomas Kuhn, Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Kırmızı Yayınları.
- Vefa Taşdelen, Hermeneutiğin Evrimi, Hece Yayınları.
- Wilhelm Dilthey, Tin Bilimlerine Giriş, Paradigma Yayınları.
|