Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Laboratuvar Güvenliği ve TeknikleriKIM103222200
ÖnkoşullarYok
YarıyılBahar
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin Türü
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimKimya Bölümü
Dersin Koordinatörü
Dersi Veren(ler)
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıLaboratuar ve üretim alanlarında meydana gelen kazaların çok düşük bir oranının teknik hatalardan %85’nin ise insan hatalarından kaynaklandığı istatiksel olarak ispatlanmıştır. Çalışılan madde hakkında bilgi eksikliği veya gerekli dikkatin gösterilmemesi ve yanlış alışkanlıklar kazalarda önemli bir rol oynamaktadır.Diğer taraftan kimyada laboratuarlar büyük önem taşımaktadır. labarotuar çalışmalarına başlamadan öğrencilerin laboratuar çalışmaları ve teknikleri konusunda eğitilmeleri son derece önemlidir. Toplum ve çevre sağlığının korunması laboratuarda çalışan elemanların bu konuda bireysel olarak davranışları, bilgi ve becerileriyle doğrudan ilgilidir. Amacımız, öğrencilerimizin kimyasallar, tehlikeleri, güvenlik önlemleri ve korunma yöntemleri konularında bilgi edinmelerini sağlayarak, gerek öğrencilik gerekse iş ve günlük hayatlarında daha az hatalarla daha güvenli bir ortamda çalışmaları için bilgilendirmek ve kimya alanında kullanacağı laboratuar teknikleri hakkında bilgi sahibi yapmaktır.
Dersin İçeriği1. Güvenli Çalışma Ortamının Sağlanmasında Temel Prensipler ve Uygulamalar Laboratuvar Personelinin Bilgilendirilmesi Gerekli Hususlar 2. Kimyasalların Sınıflandırılması,Etiketleme,Depolama ve Kullanım Bilgileri * Alev alabilen maddeler * Korozif(Aşındırıcı) maddeler * Reaktif(Patlayıcı-Oksitleyici)maddeler * Toksik Maddeler •Kanserojenler •Mutajenler,Teratojenler * Sıkıştırılmış Gazlar:Sıkıştırılmış gazların(basınçlı tüplerin) kullanımında dikkat edilecek kurallar. *Kriyojenik Maddeler 3. Etiketleme,Malzeme Emniyet Verileri(MSDS’ler),Bilgi ve Eğitim * Tehlike sınıfları ve sembolleri 4. Güvenlik Ekipmanları :Kişisel Koruyucu Ekipmanlar,Laboratuvar Güvenlik Ekipmanları 5. Atık kimyasalların depolanması ve atılması Birbirleriyle temas etmemesi gereken kimyasallar 6. Laboratuvar Kazaları ve İlk Yardım Acil tıbbi operasyonlar: ilk yardım/gerekli araç, gereç, malzeme, ekipman ve koruyucu teçhizat seçimi, hazırlanması, kullanılması 7. Cam malzemelerin tanıtımı, işlevleri, temizlenmesi 8.Temel laboratuar işlemleri ve düzeneklerin kurulması (karıştırma, ısıtma, soğutma, kaynatma, süzme, kurutma) 9.Gazların kullanımı, laboratuarda hazırlanabilen gazlar ve saflaştırılması 10.İnert atmosfer altında gerçekleştirilen deneyler 11.Reaksiyonların yürütülmesi ve sonlanması ve saflaştırma teknikleri (kristalllendirme, extraksiyon, destilasyon çeşitleri ve süblimleştirme) 12.Ayırma teknikleri ve Kromatografiye giriş
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Prof Dr. Mahmure Üstün Özgür,Kimyasallar ve Tehlikeleri Dersi Ders Notları, İş Sağlığı ve Güvenliğ Bölümü, Meslek Yüksek Okulu,YTÜ, 2004-2005
  • Laboratuar Güvenliği, Prof. Dr. Handan Ak Çelik, 2004
  • Prof. Dr. Lale ZOR, 17. ve 19. Ünite, Ders Notları, AÖF, Anadolu Üniversitesi, 2004
  • Dr. Kemal Akın ve Dr. Salih Cesur, Laboratuar Güvenliği Ders Notları, Ankara Üniversitesi, 2004
  • Arama ve Kurtarmaya Giriş, SarTech III AKUT-Eğitim Birimi Yayınları, 2003
  • Toxic and Hazardous, Industrial Chemicals Safety Manual,, The International Technical Information Instıtute, 1978
  • Mayo, D. W., Pike, R. M. and Trumper, P. K., "Microscale Organic Laboratory", John Wiley and Sons, Inc., New York, 1994
  • Mohrig, J. R., Hammond, C. N., Morrill, T. C. and Neckers, D. C., Experimental Organic Chemistry, W. H. Freeman and Company, New York, 1999
  • Lehman, J. W., Operational Organic Chemistry, 3rd ed., Prentice Hall, New Jersey, 1999
  • Leonard, J., Lygo, B. and Procter, G.,"Advanced Practical Organic Chemistry", 2nd ed.,Nelson Thornes, Cheltenham, 2001
  • Erdik, E., Obalı, M., Yüksekışık, N., Öktemer, A., Pekel, T. ve İhsanoğlu, E., "Denel Organik Kimya", 4. baskı, A.Ü. Fen Fakültesi, Ankara, 2001
  • Nüket Öcal ve Feray Aydoğan, OrganikLaboratuar Teknikleri, YTU, 2004.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler dönem sonunda kimyasallar, tehlikeler, güvenlik önlemleri ve yapılacak acil yardımlar konularında bilgilenecektir. Böylece öğrenciler ev ve iş hayatlarında daha bilinçli ve güvenli çalışacaklardır.
  2. Öğrenciler laboratuvar eğitiminin gerekliliğini, uyulması gereken başlıca kuralları ve acil durumlarda yapması gerekenleri öğreneceklerdir.
  3. Öğrenciler bir deneyin planlanması, gerçekleştirilmesi ve ürünün saflaştırılması hakkında bilgi sahibi olacaklardır.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Güvenli Çalışma Ortamının Sağlanmasında Temel Prensipler ve Uygulamalarİlgili ders kitabından okuma
2Kimyasalların Sınıflandırılması,Etiketleme,Depolama ve Kullanım Bilgileriİlgili ders kitabından okuma
3Etiketleme,Malzeme Emniyet Verileri(MSDS’ler),Bilgi ve Eğitimİlgili ders kitabından okuma
4Güvenlik Ekipmanları :Kişisel Koruyucu Ekipmanlar,Laboratuvar Güvenlik Ekipmanları İlgili ders kitabından okuma
5Atık kimyasalların depolanması ve atılmasıİlgili ders kitabından okuma
6Laboratuvar Kazaları ve İlk Yardımİlgili ders kitabından okuma
7Laboratuvar Kazaları ve İlk Yardımİlgili ders kitabından okuma
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Cam malzemelerin tanıtımı, işlevleri, temizlenmesiİlgili ders kitabından okuma
10Temel laboratuar işlemleri ve düzeneklerin kurulmasıİlgili ders kitabından okuma
11Gazların kullanımı, laboratuarda hazırlanabilen gazlar ve saflaştırılmasıİlgili ders kitabından okuma
12İnert atmosfer altında gerçekleştirilen deneylerİlgili ders kitabından okuma
13Reaksiyonların yürütülmesi ve sonlanması ve saflaştırma teknikleriİlgili ders kitabından okuma
14Reaksiyonların yürütülmesi ve sonlanması ve saflaştırma teknikleriİlgili ders kitabından okuma
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım12
Laboratuar
Uygulama2
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar140
Final160
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati142
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)18
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)112
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok